سینماروزان: نزدیک به شش ماه بعد از پایین کشیده شدن “رحمان۱۴۰۰” به‌خاطر تفاوت با نسخه مجاز و در‌حالی‌که موسسه هنرهای تصویری سوره در همه این ماه‌ها به‌دنبال دریافت مجوز خانگی این فیلم بوده و به نتیجه نرسیده حالا روزنامه “فرهیختگان” منسوب به دانشگاه آزاد گزارشی ارائه کرده از پخش مکرر این فیلم در قطارهای تهران-مشهد.
متن گزارش “فرهیختگان” را بخوانید:
یکی از مزیت‌های وسایل حمل‌ونقل عمومی نسبت به یکدیگر نمایش فیلم در آنهاست. اولین‌بار اتوبوس‌های وی‌آی‌پی اقدام به پخش فیلم کردند. فیلم‌هایی که بعد از گذشت چند سال ژانر «فیلمهای اتوبوسی» را به‌وجود آوردند. این ژانر کنایه از فیلمهای کم‌کیفیتی بود که فقط برای پرکردن زمان سفر مناسب بود و محتوای خاصی نداشت. با توجه به عدم نظارت در مسیر سفر، گهگاهی اخباری از پخش فیلمهای غیرمجاز در برخی وسایل حمل‌ونقل عمومی به گوش می‌رسید. در دهه 60 و 70، حتی پخش آهنگ‌های غیرمجاز از اتوبوس‌ها هم مساله‌ساز می‌شد و راننده با استناد به‌خصوصی بودن حریم اتوبوسش، به کسی پاسخگو نبود. حالا و علاوه‌بر اتوبوس‌ها در قطارها و هواپیماها هم فیلم پخش میشود و ظاهرا همه چیز قانونی است.
اتوبوس‌های بین شهری نه‌تنها برای پخش فیلمهای سینمایی هیچ حق پخشی پرداخت نمی‌کنند، بلکه حتی از نسخه‌های اصلی فیلمها استفاده نکرده و با کمترین قیمت، کپی‌های غیرمجاز فیلمها را تهیه کرده و بدون هیچ مانعی در طول سفر برای مسافران خود پخش میکنند. یکی از جدیدترین این موارد پخش فیلم توقیفی «رحمان 1400» از یکی از قطارهای مسیر تهران-مشهد در هفته جاری بود. فیلمی که به‌دلیل محتوای نامناسب از سینماها پایین کشیده شد و بعد از مدتی نسخه قاچاق آن منتشر شد. حالا در یکی از قطارهای خصوصی این فیلم برای مردم پخش میشود. این اقدام از دو منظر مذموم است؛ نخست آنکه این فیلم مشکل اخلاقی و ساختاری دارد و توقیف شده است و چگونه بدون اصلاح موارد هنجارشکن در قطار و برای عموم مردم پخش شده است؟ دیگر آنکه «رحمان 1400» مجوزی برای پخش در شبکه نمایش خانگی نگرفته حقوق سازندگان این فیلم در پخش عمومی آن در قطار نادیده گرفته شده است.
صادق سکری، سخنگوی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» ابتدا اصل مساله پخش غیرقانونی فیلمها در قطار را رد می‌کند، اما پس از اینکه مدارک و لینک‌های مربوط به این اتفاقات را نشان می‌دهیم، می‌پذیرد که چنین بوده و تصریح می‌کند روال این است که وقتی فیلمی مجوز وزارت ارشاد نداشته باشد، در هیچ قطاری هم پخش نمیشود.
* گزارش‌هایی از مخاطبان ارسال شده که فیلم سینمایی رحمان1400 همین دو روز پیش در قطار مشهد – تهران پخش شده است. این در حالی است که رحمان 1400 به‌صورت قاچاقی پخش شده و نکته دیگر اینکه چون سازندگان فیلم، قوانین ارشاد را رعایت نکردند، فیلم از اکران پایین کشیده شد.
به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانند چنین فیلمی را پخش کنند.
مدارکش هست و حتما منتشر میشود ولی الان یک راهنمایی می‌خواستم که پخش فیلم در قطارهای دولتی و خصوصی براساس چه معیار و مجوزی است؟
اول اینکه دیگر اصلا قطار دولتی نداریم. ثانیا هر فیلمی هم که پخش میکنند باید مجوز وزارت ارشاد داشته باشد.
ولی سه مورد داریم که طی همین چند سال گذشته پخش شده که نه‌تنها مجوز نداشتند، بلکه یکی از این سه فیلم آمریکایی و بدون سانسور بود که با اعتراض مسافران، جلوی پخش آن در قطار را گرفتند.
این مواردی که می‌گویید برای سال‌ها قبل است.
خارج از این مباحث، بارها تهیه‌کننده‌ها اعتراض کرد‌ه‌اند که قطارها و اتوبوس‌ها، فیلم‌هایشان را بدون اجازه پخش میکنند. در این مورد نظرتان چیست؟
یک‌بار دیگر هم بگویم اصل بر این است که قطارها، فقط فیلم‌هایی که مجوز ارشاد دارند پخش کنند.
یعنی شما پخش مستند بی‌بی‌سی در قطار را هم قبول ندارید؟
نه، اصلا این‌طور نبوده است.
چطور این را می‌گویید. خبرش پخش شد. این مربوط به یک سال پیش است و روابط‌عمومی قطار مشهد هم عذرخواهی کرده است.
11شرکت بخش خصوصی در راه‌آهن فعال هستند که هرکدام باید پاسخگوی عمل خودشان باشند.
مگر این شرکت‌ها زیرنظر راه‌آهن نیست؟
زیر نظر راه‌آهن است، ولی بخش خصوصی کار خودش را می‌کند. من نمی‌توانم بگویم که قطار مثلا فلان روزنامه را بفروشد یا فلان فیلم را پخش کند یا نکند. ما ضوابطی داریم و به آنها گفتیم فیلمی را که مجوز ارشاد ندارد پخش نکنید. اگر قطارها غیر از این عمل کنند، تخلف است. هر مسافری هم گزارش دهد به‌صورت مصداقی برخورد می‌کنیم.
