سینماروزان: بروز اختلالات عمده از همان دقایق آغازین کنسرت آنلاین همایون شجریان در تالار وحدت علیرغم تبلیغات فراوان و بلیت‌فروشی گسترده‌ای که برای برگزاری این کنسرت شده بود با انتقادات بسیاری از مخاطبان و ازجمله برخی از سلبریتی‌ها مواجه شد.
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد در تحلیلی بر چرایی این اختلالات، پرسشهایی کلیدی در این باره را طرح کرده است و از وزارت ارتباطات خواستار رسیدگی به این اختلالت شده است.
متن تحلیل اعتماد را بخوانید:
به نظر ديگر وقت آن رسيده كه سوال كنيم همايون شجريان در زمينه فعاليت‌هاي هنري‌اش با چه فرد يا افرادي مشورت مي‌كند؟ اگر اين حجم از انتخاب‌ها و تصميم‌هاي پرسش‌برانگيز نتيجه مشاوره اين گروه خاص است كه بايد تجديد نظر كند اما اگر اين ميزان عمل حاشيه‌ساز فقط از سوي شخص او بدون دريافت نظر كارشناسي افراد صاحب‌نظر صورت مي‌گيرد بايد كسي پيدا شود به اين هنرمند جوان بگويد:«نصيحت گوش كن جانا كه از جان دوست‌تر دارند, جوانان سعادتمند پند پير دانا را».
ماجراي جديد از اين قرار بود كه حامي مالي خواننده مشهور ايراني طي يك هفته فضاي مجازي و اتوبان‌هاي سطح شهر را به محلي براي تبليغات گسترده پيرامون برگزاري كنسرت با سنجاق «بزرگ‌ترين كنسرت آنلاين كشور» بدل كرد. اتفاقي كه در نهايت همزمان با شروع تعطيلات چند روزه- بهترين زمان ممكن- رخ داد اما كنسرت آنلاين «نسيم وصل» يكشنبه چهارم خرداد ماه درحالي پيش روي مخاطبان قرار گرفت كه به دليل اختلالات پيش آمده در پلتفرم متولي پخش آنلاين اين كنسرت زنده، بسياري از علاقه‌مندان موفق به تماشاي اجرا نشدند، يك شكست محض.
كيهان كلهر، نوازنده جهاني موسيقي ايراني كه عموم مخاطبان او را بيشتر به عنوان نوازنده كمانچه مي‌شناسند، شامگاه پنجشنبه اول خرداد ماه از محل موزه آبگينه تهران كنسرت آنلايني را در روزهاي كرونايي براي طرفدارانش اجرا كرد. در اين كنسرت كه با استقبال ۲۵ هزار نفري مخاطبان همراه بود، كيهان كلهر ساعت 21:30 از طريق صفحه شخصي‌اش در اينستاگرام به مدت يك ساعت قطعاتي را به صورت تك‌نوازي سه تار اجرا كرد.
اين نوازنده جهاني كه در سال‌هاي اخير كنسرت‌هاي متعددي را همراه با نوازندگان ايراني و خارجي در كشورمان و ساير كشورهاي ديگر برگزار كرده، كنسرت خود را با قطعه‌اي در دستگاه سه‌گاه آغاز كرد. او در ادامه قطعات ديگري را در دستگاه چهار مضراب و ابوعطا اجرا كرد.
«از غم عشق تو اي صنم» و «مرغ سحر» از جمله قطعات ماندگار موسيقي ايراني كه پيش از اين كلهر با همراهي ديگر استادان موسيقي ايراني از جمله حسين عليزاده و محمدرضا شجريان در كنسرت‌هاي متعدد اجرا كرده بود، آثاري بودند كه در اين كنسرت براي مخاطبان به صورت تك‌نوازي سه تار اجرا شد. پرسشي به وجود مي‌آيد كه آيا كيهان كلهر نمي‌توانست با يك اپراتور تلفن همراه متصل به تمام اركان ثروت درآمدي ميلياردي كسب كند و كنسرت لايو بگذارد؟ چرا از کیهان کلهر نیاموختید که بی دریافت یک ریال، برای مردم کنسرت آنلاین گذاشت؟؟ پاسخ قطعا اين خواهد بود كه چنين تصميمي براي هنرمندي در سطح كلهر مثل آب خوردن است اما اينجا ماجراي نمايشنامه برتولت برشت آلماني صادق است:«آنكه گفت آري و آنكه گفت نه».
تقريبا مي‌توان گفت اكثر هنرمندان در سطح جهاني به ماجراي برگزاري كنسرت‌هاي آنلاين به عنوان يك عمل انساني در شرايط سخت كرونا نگاه كر‌ده‌اند نه بسته درآمدزايي اقتصادي. برخلاف آنچه در برنامه‌‌ريزي مديران هنري، بعضي هنرمندان و تهيه‌كنندگان ايراني شاهد هستيم كه فضاي به وجود آمده را به عنوان مامني براي ورود به يك فرآيند پول‌ساز در نظر گرفته‌اند،از ياد نبريم كه اجراي پروژه «نوروزخواني» از سوي شهرداري تهران نيز با ابهام‌هاي مالي و البته مشكلات فني مشابه مواجه شد.
همواره عنوان مي‌شود به طور كل زيرساخت‌ها براي برگزاري چنين كنسرتي آماده نبود و همين موضوع مشكلات زيادي به همراه داشت. يكي از سايتهاي خبري در اين باره مي‌نويسد:«به راحتي مي‌توان گفت كه برگزاري چنين كنسرتي در واقع سوءاستفاده از مخاطب بوده است. در واقع كاربران پس از ورود به اين سامانه و خريد بليت متوجه مشكلات فني كنسرت شدند و هيچ‌كس جوابگوي چنين اختلالاتي نبوده است. شايان ذكر است كه اين مشكل، ارتباطي به اختلال اينترنت نداشته و كاربران حتي با اينترنت ايرانسل هم موفق به تماشاي كنسرت نبوده‌اند در نتيجه اين مشكلات كاملا از ضعف سامانه لنز نشات گرفته است.
مشكلات اين كنسرت در شرايطي رخ داد كه در دوران قرنطينه ويروس كرونا شاهد كنسرت‌هاي آنلاين موفقي در سامانه‌هاي ديگر داخلي بوده‌ايم و اين موضوع ضعف لنز را بيشتر نمايان مي‌كرد. در واقع در شرايطي كه ويديوهاي زنده به راحتي از هر شبكه‌ا‌ي از اينستاگرام و يوتيوب تا برخي سايتهاي داخلي به راحتي در دسترس كاربران قرار مي‌گيرند و بدون هيچ‌گونه اختلالي اجرا مي‌شوند، چنين مشكلي، آن هم در كنسرتي بزرگ كه تبليغات گسترده‌اي براي آن انجام شده بسيار عجيب و شوكه‌كننده است. البته شايد بهتر بود كه اين پروژه به صورت آزمايشي با هنرمنداني ديگر يا با بينندگاني كمتر كار خود را آغاز مي‌كرد تا نتايج را مورد بررسي قرار دهد. در واقع شايد اگر تعداد بينندگان را محدود مي‌كردند از نتيجه بهتري در اين كنسرت بهره مي‌برديم اما تمامي تصميمات و برنامه‌ها در اين كنسرت آنلاين اشتباه پيش رفت و نتيجه آن يك شكست بزرگ بود. در واقع اين شيوه برگزاري كنسرت رسما يك سوءاستفاده از مخاطب و هنرمند محسوب مي‌شود.
نتيجه اين كنسرت چيزي جز بي‌اعتمادي كاربران به چنين برنامه‌هاي آنلايني نبوده است. قطعا سامانه لنز نيز پس از اين كنسرت آنلاين براي مردم يك سامانه شكست خورده به حساب مي‌آيد و از اين پس هرگز كسي روي آن حساب نخواهد كرد. اما سوال اصلي اين است كه چرا و چطور بدون در نظر گرفتن زيرساخت‌ها يا بدون تست و برگزاري كنسرت آزمايشي چنين برنامه‌هاي بزرگي با هنرمنداني موفق و محبوب برگزار مي‌شود؟ چطور به همين سادگي هزينه يك كنسرت آنلاين از مردم دريافت شد بدون اينكه محتوايي در اختيارشان قرار گيرد؟ آيا از اين پس مردم مي‌توانند به چنين برنامه‌هاي آنلايني اطمينان كنند؟ چه كسي پاسخگوي اعتراضات مردم به اين كنسرت آنلاين ناموفق خواهد بود؟» واقعيت ماجرا اين است كه در نهايت كسي پاسخگوي اعتراض‌ها نخواهد بود در مقابل نيز هيچ‌يك از كاربران فضاي مجازي هم باور نمي‌كنند كه ارگان مرتبط با ارايه خدمات تلفن همراه و اينترنت در سطح كشور(گرچه بسيار ضعيف) توانايي پيش‌بيني پيش آمدن چنين اختلالي را نداشته باشد، آن هم وقتي نام همايون شجريان در ميان است؛ كج سليقگي محض. زیرساخت ندارید ولی درگاه دریافت پول دارید؟؟؟
در متن خبرها ديده مي‌شد كه مشتركان اين اپراتور تلفن همراه(در صورت خريد سيم‌كارت در گذشته يا براي اين منظور) بدون نياز به تهيه اشتراك و كاربران غيرايرانسلي با تهيه بليت ۱۰ هزار توماني(كه با ماليات بيش از ۱۱هزار تومان بود) مي‌توانند اجرا را تماشا كنند. پرداخت هزينه براي اين اجرا تا حدودي عجيب جلوه كرد و محل بحث شد؛ مخصوصا كه دو ضلع درگير با اين موضوع پيش‌تر مدعي برگزاري كنسرت خياباني رايگان براي مردم بودند. اما به هر حال شرايط از نيت اضلاع برگزاركننده اين كنسرت در زمينه ورود به كسب وكارهاي جديد پساكرونايي و نيز ايجاد رقابت و شكستن انحصار تلويزيون رسمي كشور حكايت داشت كه البته به شكست دست‌كم مقطعي انجاميد.
اپراتور مورد نظر در يكي از بندهاي توضيحات خود مي‌نويسد:«ايرانسل ضمن سپاس از تمام هواداران، فرهنگ‌دوستان و علاقه‌منداني كه در اين پروژه بزرگ شركت كردند، ابراز اميدواري مي‌كند كه تجربه‌ها و نتايج بزرگ حاصل از اجراي اين پروژه به عنوان بزرگ‌ترين كنسرت آنلاين ايران موجب توسعه، بهبود و ارتقاي هر چه بيشتر كيفيت زيرساخت‌هاي داخلي پخش آنلاين ويديو شود.» تاييد گزاره‌اي كه پيش‌تر به آن اشاره شد. هزينه كردن از جيب مردم و سوزاندن اعتبار هنرمند براي كسب تجربه و «بهبود و ارتقاي هر چه بيشتر كيفيت زيرساخت‌هاي داخلي پخش آنلاين». در انتها اين نكته نيز مطرح مي‌شود كه اگر پيش از اين پلتفرم‌هاي ديگري نسبت به برگزاري و پخش كنسرت آنلاين اقدام نكرده بودند، توجيه مورد نظر قابل پذيرش بود ولي در شرايطي كه نمونه همين تجربه با كيفيت خوب در كشور اتفاق افتاده، توضيح مورد نظر پذيرفتني نيست. پرسش ديگر را بايد با مسوولان وزارت ارتباطات و هر نهاد مسوول ديگري در ميان بگذاريم كه ظاهرا چشم بر نظارت كيفي در خصوص عملكرد پلتفرم‌هاي پخش آنلاين بسته‌اند و به اين ترتيب اجازه مي‌دهند با اعتبار هنرمندان و منابع مادي و معنوي مخاطبان بازي شود به نوعي حتي مي‌توان گفت آنها نيز در اين امر شريك‌اند.
