سینماژورنال: در بحبوحه ماجرای پخش تیزر آثار سینمایی از GEM و احضار تهیه کنندگان به دادسرای فرهنگ و رسانه حالا روزنامه اصولگرای “جوان” خبر داده که GEM قصد دارد یک شبکه مستند راه اندازی کند.

به گزارش سینماژورنال نکته جالب این خبر آن است که ادعا شده این شبکه با الگوبرداری از شبکه مستند صداوسیما راه اندازی خواهد شد.

سینماژورنال متن کامل گزارش “جوان” در این باره را ارائه می دهد:

مستند از BBC تا GEM 

به دنبال افزايش تعداد بينندگان شبكه مستند سيما و بالا رفتن ناگهاني اقبال عمومي نسبت به تماشاي مستند از تلويزيون، اين بار خبر از ايجاد شبكه GEM مستند به گوش مي‌رسد كه احتمالاً الگوبرداري از روشي خواهد بود كه صداوسيما آن را با موفقيت انجام داده است.

“جوان” سال گذشته طي گزارشي از برنامه‌ريزي شبكه GEM با سرمايه‌گذاري چند كشور منطقه براي گسترش فعاليت‌هاي رسانه‌اي‌اش خبر داده بود. اكنون شنيده‌ها حكايت از عزم اين مجموعه براي افزايش تعداد كانال‌هاي تلويزيوني و راه‌اندازي GEM مستند است.

شبكه BBC فارسي مدتي به دنبال همكاري با مستندسازان ايراني جهت تأمين برنامه‌هاي مستند خود بوده است و چند سالي به دليل مسائل داخلي همكاري‌هايي ميان مستند‌سازان ايراني و اين شبكه بريتانيايي برقرار شد كه در نهايت به بازداشت مستندسازان همكار اين شبكه و اعلام ممنوعيت همكاري ميان هنرمندان ايراني و شبكه BBC منجر شد.

الگوبرداری از یک شبکه موفق داخلی

BBC  در سال‌هاي اخير هم به صورت جسته و گريخته اقدام به پخش مستند‌هاي ايراني كرده است. يكي از مستند‌سازاني كه آثارش از BBC پخش شده است مي‌گويد: چند سال پيش به دليل شرايطي كه وجود داشت، بسياري از مستندساز‌ها آثارشان را به  BBC مي‌دادند، اما الان حدود دو سال است كه شبكه مستند سيما با رفتار حرفه‌اي و توأم با احترامي كه داشته است، باعث جذب مستندسازها شده و همه دوست دارند براي اين شبكه كار كنند و آثارشان از اين شبكه پخش شود، اين بار وقتي BBC از من خواست فيلمم را در اختيار آنها بگذارم، قبول نكردم و قيد پولي را كه مي‌خواستند به من بدهند، زدم.

اين مستند‌ساز تأكيد مي‌كند: شبكه مستند باعث شده مردم با تلويزيون آشتي كنند. در اين شرايط تصميم راه‌اندازي شبكه GEM مستند هم مي‌تواند الگوبرداري از يك شبكه موفق صداوسيما باشد و هم تلاش براي خدشه وارد كردن به موفقيت شبكه مستند.

آیا رفتار صداوسیما با مستند تغییر خواهد کرد؟

البته اكنون استقبال مستندسازان به عنوان تأمين‌كنندگان اصلي محتواي شبكه مستند نسبت به همكاري با اين شبكه و نظر مثبتشان نسبت به رويكرد شبكه مستند احتمالاً كار شبكه GEM را مانند BBC در تهيه مستند‌هاي ساخته شده در ايران با سختي روبه‌رو خواهد كرد.

مگر اينكه در آينده نوع رفتار صداوسيما با شبكه مستند تغيير كند و باعث دور شدن فيلمسازان سينماي مستند از صداوسيما شود كه آن گاه آغوش شبكه ماهواره‌اي براي همكاري با آنها باز خواهد بود.

سینماژورنال: در حالی که اعضای شورای پروانه نمایش این روزها آثار پذیرفته شده در دو بخش اصلی جشنواره فیلم فجر را بازبینی می کنند یکی از رسانه های وابسته به شهرداری خبر از ممیزی یکی از آثار به دلیل حضور مسعود بهنود داده است.

به گزارش سینماژورنال این رسانه “همشهری جوان” است که گزارش داده مانی حقیقی فیلم  “اژدها وارد میشود” را از جشنواره خارج میکند چون در سکانسهایی از فیلم مسعود بهنود دیده می شود.

گویا اعضای شورای پروانه نمایش بعد از تماشای فیلم اعلام کرده  اند که باید سکانس های مربوط به حضور مسعود بهنود از فیلم حذف شود اما حقیقی گفته در صورت حذف از جشنواره کنار می کشد.

همکار سابق داوودنژاد و یک تجربه ناتمام با پوراحمد

به گزارش سینماژورنال مسعود بهنود نویسنده و روزنامه نگاریست که از سال 2002 در لندن زندگی می کند و در این مدت با بی.بی.سی همکاری داشته است.

وی سالها پیش از این و در درام سیاسی “خانه عنکبوت” علیرضا داودنژاد بازی کرده بود.

پیش از این در دهه هفتاد نیز کیومرث پوراحمد قصد ساخت فیلمی با محوریت بخشهایی از زندگی محمدرضا پهلوی را داشت که انتشار اخباری مبنی بر حضور مسعود بهنود به عنوان سناریست کار باعث توقف کار در مرحله پیش تولید شد و بعدتر نیز پوراحمد نتوانست کار را تولید کند.

سینماژورنال/ورتا چمانی: در حالی که شگفتی سه شنبه 15 دی ماه جشنواره فیلم فجر مربوط می‌شد به استعفای شهاب حسینی از جشنواره فیلم فجر، بنگاه خبرپراکنی بریتانیا هم به گونه ای خاص به مخابره خبر این استعفا پرداخت.

به گزارش سینماژورنال ساعاتی بعد از انتشار گزارشی مبنی بر حذف سه فیلم “آشغالهای دوست داشتنی”، “سایه های موازی” و “امتحان نهایی” از آثار شهاب حسینی از جشنواره امسال از طریق سینماژورنال(اینجا را بخوانید) متن استعفای این بازیگر سینمای ایران منتشر شد.

شهاب حسینی دلیل اصلی استعفایش را اطلاق معضل به فیلم “آشغالهای دوست داشتنی” توسط دبیر جشنواره فیلم فجر عنوان کرده بود.(اینجا را بخوانید)

بازتاب استعفا در رسانه های جهانی

این استعفا بازخورد فراوانی در رسانه های ایران داشت و عصر سه‌شنبه نیز بی.بی.سی که عموما در انتشار اخبار سعی زیادی در جهت‌گيري هاي خاص خود دارد، خبر استعفا را از منظر خود بازتاب داد.

فارغ از سیاستهای خاص اين رسانه، شاید یکی از دلایلی که باعث سوءاستفاده بی.بی.سی از این ماجرا شده، نبودن شفافیت در آیین نامه دوره  های مختلف جشنواره فجر است.

در این مسأله شکی وجود ندارد که طبق آیین نامه جشنواره سی و چهارم “آشغالهای دوست داشتنی” به دلیل آن که در یکی از دوره های جشنواره رد شده بود نمی‌توانست مجددا توسط هیأت انتخاب بازبینی شود اما مسأله اینجاست که طی این سالها آیین‌نامه‌های جشنواره های مختلف فجر با تغییر دبیران خود مرتب دستخوش تغییر شده اند و همین امر بوده که اسباب گلایه فیلمسازان و حتی استعفای مشاوری چون شهاب حسینی را فراهم آورده است.

“همه چیز برای فروش” هم یک سال رد شد و سال بعد در بخش مسابقه بود

برای اینکه قضیه شفافتر شود فقط یک مثال از سالیان اخیر کافیست.

دومین فیلم بلند امیرحسین ثقفی با عنوان “همه چیز برای فروش” جزو آثاری بود که در هیأت انتخاب جشنواره سی و یکم فیلم فجر یعنی آخرین جشنواره ای که در دولت احمدی نژاد برگزار شد، دیده شد و البته رد شد اما همین فیلم در جشنواره سی و دوم فیلم فجر که اولین جشنواره دولت اعتدال بود، مجددا دیده شد و البته وارد بخش مسابقه شد و در چهار رشته فیلمبرداری، موسیقی، صدابرداری و چهره پردازی کاندیدای دریافت سیمرغ شد.

همین یک مثال کافی است تا ایمان بیاوریم به اینکه بخش عمده‌ای از مشکلات جشنواره سی و چهار ساله فیلم فجر ناشی از عدم ثبات آیین نامه آن است.

هرچه زودتر آیین نامه را به ثبات برسانید

همین عدم ثبات است که باعث می شود فیلمی که به زعم دبیرخانه جشنواره یک بار رد شده این حق را به خود بدهد که مجددا وارد جشنواره شود و وقتی این اتفاق نمی افتد مشاور جشنواره استعفا دهد.

سینماژورنال پیشنهاد می دهد که هر چه زودتر برای تثبیت آیین نامه جشنواره فکری شود. حتی اگر تثبیت بلندمدت این جشنواره به دلیل تغییر دولتها امکان پذیر نباشد، میتوان برای هر چهار سالی که یک دولت روی کار می آید آیین نامه را به ثبات رساند.

سینماژورنال: با وجود ساخت آثاری مانند “اخراجیها” و “شهرموشها2” که بلحاظ رقم فروش آمار بالایی را تجربه کرده اند و در صدر جدول فروش سی سال اخیر قرار گرفته اند اما به لحاظ تعداد مخاطب همچنان “عقابها” پرمخاطب ترین فیلم است.

به گزارش سینماژورنال “عقابها” در ابتدای دهه 60  حدودا 8 میلیون تومان فروخت و با متوسط قیمت بلیت 4 تومانی حدودا 2 میلیون نفر مخاطب داشت.

کارگردانی “عقابها” را ساموئل خاچکیان برعهده داشت و علی اکبر مزینانی هم تهیه کننده اثر بود. در منابع سینمایی موجود از محمدرضا یوسفی به عنوان نویسنده فیلمنامه اثر نام برده شده ولی گویا مسعود بهنود روزنامه نگاری که این روزها همکار BBC  است و البته در دهه 60 در یکی از آثار علیرضا داوودنژاد با نام “خانه عنکبوت” ایفای نقش کرده بود، در نگارش فیلمنامه “عقابها” وظیفه اصلی را ایفا کرده است.

فخیم زاده: بهنود را در خانه داوودنژاد دیده بودم

فخیم زاده درباره چگونگی این روند در کتاب خاطرات خود آورده است: علی مزینانی فیلمنامه “عقابها” را به من داد و گفت بخوان چون می خواهیم تو نقش اصلی اش را بازی کنی. وقتی فهمیدم کارگردان خاچکیان است توجهم جلب شد. نگاه کردم دیدم نویسنده اش مسعود بهنود است. بهنود را می‌شناختم و با او در خانه داوودنژاد و خانه خودم کلی گپ و گفت داشتیم. به نظرم آدم باسوادی می آمد.

مهدی فخیم زاده در ابتدا و البته منطبق با کتابی با عنوان “چهل و یکمین پرواز” بخشهای مهم و دراماتیک سناریوی اولیه را منسجم کرده و به صورت سکانسهای پیاپی مرتب می کند اما در نهایت از آنجا که واهمه این را داشته که ممکن است بازیش در “عقابها” به قیمت ممنوع الکاریش تمام شود قید بازی در آن را می زند.

عقابها

ترسیدم بازی در “عقابها” به قیمت ممنوع الکاری ام تمام شود

وی درباره تردید برای بازی در “عقابها” بیان داشته است: یاد حرفهایی افتادم که در مورد فیلم “فرار” و بازی کردن نقش بسیجی به من گفته بودند. پیش خودم گفتم بازی کردن در آن نقش باعت توقف فیلم شد حال اگر نقش خلبان را بازی کنم چه می شود. بخصوص که آن روزها خلبانها تقدس پیدا کرده بودند و حتی برایشان آهنگ ساخته شده بود.

فخیم زاده در نهایت از مزینانی می خواهد قید او را بزند و همین باعث میشود انگیزه ای برای ادامه کار بر روی سناریو هم نداشته باشد. این بازیگر-کارگردان خاطرنشان ساخته است: بعد از اینکه به مزینانی زنگ زدم و گفتم بازی نمی کنم انگیزه ای برای کار روی فیلمنامه نداشتم. مزینانی هم هر روز تماس می گرفت و می گفت چه شد و بالاخره برای اینکه از دستش خلاص شوم به دستیارم محمدرضا یوسفی گفتم بنشین و برای این صحنه ها دیالوگ بگذار. وقتی تمام شد خودم نگاهی به سناریو انداختم و دادم به مزینانی.

علی اکبر مزینانی: سناریو را به فخیم دادم و بعد از آن هم مسعود بهنود آن را خواند

به گزارش سینماژورنال علی اکبر مزینانی تهیه کننده “عقابها” هم هرچند حضور مسعود بهنود را در تیم نویسندگان تأیید می کند اما درباره ترتیب زمان بندی نگارش جور دیگری قضیه را بیان می کند.

مزینانی به “سینما” می گوید: وقتی سناریوی “عقابها” به دستم رسید مشغول ساخت “فرار” با بازی فخیم زاده بودم. سناریو را به فخیم دادم و نظرش را خواستم و بعد از آن هم مسعود بهنود فیلمنامه را خواند و آخرین بازنویسی را خود ساموئل انجام داد.