1

مهراب قاسم‌خانی بالاخره به حرف آمد و درباره همه چیز “دورهمی” سخن گفت⇐ از کپی‌برداری آگاهانه از یک شوی هندی تا اخراج از لوکیشن و ادامه تولید این مجموعه با کارگردانی مهران مدیری

سینماژورنال: مهراب قاسم خانی کارگردان و نویسنده اصلی “دورهمی” بوده است با این حال به دلیل ممنوعیت فعالیت در تلویزیون هیچ نامی از وی در تیتراژ این مجموعه نیامده است.

به گزارش سینماژورنال این مسأله شایعات فراوانی را پیرامون وی فراهم کرده است بخصوص بعد از فاش شدن کپی برداری “دورهمی” از یک شوی تلویزیونی هندی به نام “شبهای کمدی با کاپل” با این حال قاسم خانی جز حضور گاه و بیگاهش در صفحه اینستاگرام هیچ گاه به صراحت درباره این ماجرا صحبت نکرد.

محمد صابری در “سینما” به تازگی گفتگویی با مهراب قاسم خانی ترتیب داده که در آن درباره همه چیز حرف زده است؛ از کپی برداری از “دورهمی” تا ماجرای عدم مجوز ورود به لوکیشن سریال و بالاخره آینده تولید “دورهمی” که گویا از قسمت دهم به بعد توسط مدیری کارگردانی می شود.

سینماژورنال متن کامل گفته های قاسم خانی را ارائه می دهد:

* هرچقدر هم بخواهیم از شباهت دورهمی با نمونه‌ هندی‌اش خرده بگیریم بالاخره نمی‌توان کتمان کرد که این برنامه رنگ و لعابی متفاوت با تولیدات سال‌های اخیر سیما دارد. داستان شکل‌گیری این برنامه و نسبت مهراب قاسم‌خانی با آن چه بود؟ مهراب قاسم‌خانی دقیقاً چه نسبتی با «دورهمی» داشت؟

شروع ماجرای دورهمی اینگونه بود که طرحی براساس یک برنامه هندی در سازمان صداوسیما مصوب شده بود و از طرف تهیه‌کنندگان برنامه از بنده برای نویسندگی و کارگردانی آن دعوت شد. قسمتی از آن برنامه را دیدم و از سروشکل فرمی آن خوشم آمد اما احساس کردم فرم نمایشی‌ آن قابل اجرا در ایران نیست. به شرط رسیدن به سروشکلی متفاوت برای این بخش‌ها کار را قبول کردم و از همان زمان هم تیم نویسندگان برای طراحی مشغول شدند. در همین بازه هم به عنوان کارگردان شروع به انتخاب کست بازیگران کردم.

* مهران مدیری هم یکی از انتخاب‌های شما در همین مرحله بود؟

بله. البته فکر می‌کنم آخرین فردی بود که به گروه پیوست. ابتدا با شقایق دهقان و الیکا عبدالرزاقی قرارداد بستیم و بعد سراغ سیامک انصاری رفتیم. محمد نادری هم پس از آن انتخاب شد. با امیر ژوله هم صحبت کردم که ابتدا برای بازیگری مردد بود و می‌ترسید اما سرانجام قبول کرد. مهران رنج‌بر را هم آقای رحیمی تهیه‌کننده برنامه معرفی کرد که خیلی برای این کار مستعد بود. بعد از آن بود که نام مهران مدیری به میان آمد. به شخصه خیلی امید نداشتم که بپذیرد در کاری با کارگردانی من بخواهد حاضر شود. با این همه خوشبختانه تماس ما به نوبت دوم هم نرسید و در همان تماس ابتدایی مهران قبول کرد به ما بپوندد.

* با وجود سهم قابل توجهی که در تولید داشتید چه شد که نام‌تان در تیتراژ درج نشد؟

بنده مشکلاتی در یکی دو سال اخیر داشتم که به واسطه آن اجازه کار در تلویزیون را نداشتم. هنگام شروع همکاری با این پروژه قرار بود مشکلات حل شود اما بعد که نوبت به پخش رسید و موعد روی آنتن رفتن شد گفتند هنوز مشکل حل نشده و نباید نامت در تیتراژ بیاید.

* این مشکلات صرفاً به همکاری شما و سازمان صداوسیما مرتبط می‌شد یا موارد دیگری در آن دخیل بود؟

باور کنید هنوز هم نمی‌دانم! این ممنوعیت یکی دو ساله در تلویزیون دلیلی دارد که خودم از آن بی‌اطلاعم. البته نه مدیران سابق علاقه‌ای به همکاری با بنده داشتند و نه مدیران فعلی! ابتدا متوجه شدم در برخی برنامه‌ها حتی به عنوان مهمان هم امکان حضور ندارم. هم من و هم پیمان با چنین شرایطی مواجه بودیم. بعد گفتند نامت هم نباید باشد. اینگونه «دورهمی» بدون نام من روی آنتن رفت.

* جالب اینکه اتفاقا برنامه تیتراژ مفصلی هم دارد!

بله این اصرار خودم بود که نام همه عوامل باشد و احساس می‌کردم درباره خودم هم مشکل چندان جدی نیست و حل خواهد شد. به اندازه 10 قسمت صبر کردم شاید این اتفاق بیافتد اما در آخرین تماس اعلام کردند دیگر نباید در لوکیشن هم حاضر شوی!

* واقعا شما از نظر همراهی فیزیکی با تیم تولید با ممنوعیت مواجه شدید؟

بله دقیقا اینگونه بود. برخی دوستان علاقه داشتن همچنان به همراهی با پروژه ادامه دهم؛ در خانه بمانم و بدون ذکر نام فیلمنامه بنویسم اما احساس کردم از این به بعد دیگر شرایط توهین‌آمیز شده است. البته پیش از آن هم توهین‌آمیز بود اما از اینجا به بعد قابل تحمل نبود. این بود که ترجیح دادم از پروژه جدا شوم. احساس کردم ناخواسته دارم حاشیه‌هایی را به پروژه تحمیل می‌کنم که نمی‌خواستم اینگونه باشد. به همین دلیل هم اعضا تیم تولید هیچ مصاحبه‌ای نمی‌کردند چراکه واقعا نمی‌دانستند چه باید بگویند!

* دقیقا تا چه قسمتی با کارگردانی شما روی آنتن رفت؟

غیر از قسمت پخش شده این هفته پیش از آن با کارگردانی من ضبط شده بود. فکر می‌کنم حدود 10 قسمت شد.

* واکنش تیم تولید به این تصمیم شما چه بود؟

بچه‌ها خیلی به هم ریخته بودند اما اصرار خود من این بود که همه بمانند و به کار ادامه دهند.

* بعد از جدایی کارگردانی پروژه را به چه کسی واگذار کردید؟

همه تیم تولید و حتی شخص مهران مدیری بعد از تصمیم من در موقعیت بدی قرار داشتند. بالاخره خودم اصرار کرده بودم که تک تک آن‌ها به کار بپیوندند. اما خودم بعد از خداحافظی از مهران خواستم که کارگردانی را برعهده بگیرد. به نظرم از اینجا به بعد باید اسم مهران مدیری به‌عنوان کارگردان در تیتراژ درج شود.

* ادامه همراهی تیم نویسندگان که از اعضا کارگاه نویسندگی خود شما هستند با پروژه چگونه خواهد بود؟

این تیمی بود که نزدیک یکسال و نیم با هم کارکردیم و اصرار من این است که همراهی با پروژه را متوقف نکنند.

* از همین تیم برنامه «اکسیر» هم در حال پخش است که آنجا هم منع درج نام شما وجود دارد.

آنجا هم حضور دارم اما نامم درج نمی‌شود. مگر اینکه آنجا هم به این نتیجه برسند که حضور هم نباید داشته باشم. در مجموع هرچند افرادی مانند آقای پورمحمدی(معاون سیما) و آقای کرمی (مدیر شبکه نسیم) دنبال کارم بودند اما مشکل حل نشد و خیلی از اعضا گروه قصد جدایی داشتند که با تک‌تک آنها صحبت کردم تا این اتفاق رخ ندهد. در مجموع شخصا تصمیم گرفته‌ام دیگر با تلویزیون همکاری نداشته باشم.

قرارداد تولید اولیه «دورهمی» سه فصل 52 بوده و با احتساب 12 قسمت پخش شده حالا حالاها تا پایان رسمی آن زمان باقی مانده است. با این همه اما حواشی همیشه مقدمه گمانه‌زنی‌ها است؛ آیا «دورهمی»‌ نیمه‌کاره می‌ماند؟ با توجه به اطلاعی که از تیم تولید و شراط حاکم بر پروژه دارید احساس می‌کنید «دورهمی» به پایان فصل اول می‌رسد؟

امیدوارم شاهد تعطیلی دورهمی نباشیم. من برای این پروژه زحمت کشیدم و در تمام این مدت هم نمی‌خواستم درباره آن مصاحبه کنم چرا که وعده داده بودم سکوت کنم. این اولین مصاحبه‌ام درباره این برنامه است و واقعا دلم نمی‌خواهد برای آن حاشیه‌سازی کنم. من با آرامش کامل از کار کنار کشیدم و امیدوارم «دورهمی» بعد از این هم سرپا بماند.

* شنیده‌ها درباره مشکلات مالی در مسیر تولید «دورهمی» چقدر جدی است؟

در این زمینه واقعا اطلاع چندانی ندارم. همیشه پروژه‌هایی از این دست مشکلاتی دارند و اینگونه نیست که «دورهمی» شرایط ویژه‌ای از نظر بودجه‌ داشته باشد.

* امکان دارد شاهد خداحافظی مهران مدیری هم باشیم؟

واقعا امیدوارم این اتفاق رخ ندهد چراکه پروژه به او وابسته است.

* کار برای خود مدیری چقدر جدی است؟

تا آنجایی که من حضور داشتم با تمام انرژی پای کار آمده است. قرار داده اولیه مهران تنها برای اجرا بود و هیچ الزامی برای حضور در بخش‌ تمرینات نمایشی نداشت اما با تمام وجود پای کار بود و همه مراحل را پیگیری می‌کرد. این برای خود من خیلی خوب بود و امیدوارم همچنان هم ادامه داشته باشد. سختی‌ای که امروز مدیری و سایر دوستان با آن مواجه هستند این است که بسیاری از آن‌ها را بنده شخصا به کار دعوت کرده‌اند و ادامه کار بعد از جدایی من کمی برای‌شان دشوار است.

* امکان دارد بعدها شاهد حضور چراغ خاموش شما در برنامه‌ای دیگر در تلویزیون باشیم؟

قطعا نه چراکه اگر می‌خواستم به کار کردن چراغ خاموش و بدون ذکر نام ادامه دهم همین پروژه که خودم آن را کلید زدم را ادامه می‌دادم. من همواره تلویزیون را خانه خودم می‌دانستم اما انگار دیگر احساس خانه بودن به آن ندارم و حتی حاضرم شغلم را تغییر دهم اما زیر بار این مدل همکاری نروم!




انتقاد کارگردان “آرایشگاه زیبا” و “شهر موشها” از کپی‌برداری دامنگیر برنامه‌های نوروزی تلویزیون

سینماژورنال: کیفیت پایین سریالهای نوروزی تلویزیون از یک سو و کپی برداری برخی برنامه های نوروزی از جمله “دورهمی” مهران مدیری از نمونه های خارجی سبب ساز آن شد که رسانه ملی روزهای خوشی را در نوروز تجربه نکند.

به گزارش سینماژورنال این روزهای ناخوش در نتایج نظرسنجی رسانه ملی که در آن هیچ کدام از سریالهای تلویزیونی در میان پربیننده ها نبودند کاملا خود را نشان داد.

مرضیه برومند کارگردان و نویسنده سینما و تلویزیون که آثار خاطره انگیزی چون “آرایشگاه زیبا”، “خودروی تهران11″، هتل مروارید” و “شهر موشها” را ساخته است در یادداشتی که به “اعتماد” ارائه داده با تأیید شکست نوروزی تلویزیون از فقدان اصالت به عنوان یکی از دلایل این شکست یاد کرده است.

متن کامل یادداشت برومند را در ادامه بخوانید:

چرا بايد اين همه تقليد در برنامه‌سازي باشد

به نظر من سلاح بُرنده تلويزيون ما تا چند سال پيش اصيل و ريشه‌دار بودن برنامه‌هايش بود. اما متاسفانه اين اصالت را از دست داده و با سلاح ابتذال به جنگ ابتذال مي‌رود. هر كانال و شبكه ماهواره‌اي شكل و قيافه مشخصي دارد؛ چرا بايد با تقليد اين شبكه‌ها و برنامه‌ها به مصاف آنها برويم.

چرا بايد اين همه تقليد در برنامه‌سازي باشد. آيا در ميان برنامه‌سازان ما آدم‌هاي خلاق و طراح وجود ندارد؟ متاسفانه درهاي تلويزيون ما روي خلاقيت بسته است و با يك جمع محدود كار مي‌كند. آن جمع محدود هم مدام كارهاي‌شان را تكرار مي‌كنند.

هر هنرمند و ستاره‌اي به فرصت نياز دارد تا خود را احيا كند و به تكرار نيفتد. پشت ‌سرهم كار گرفتن از چند چهره مشخص امر صحيحي نيست. در ايام نوروز كم‌و‌بيش سريال‌هاي نوروزي را ديدم؛ چراكه اصولا آدمي هستم كه سريال ايراني نگاه مي‌كنم. اما حتي يك قسمت از اين سريال‌ها هم من را جذب نكرد كه تا پايان تماشا كنم.

چرا بقیه سریالها تقلیدی از “پایتخت” بودند؟

ما حتي مدام از آثار خودمان تقليد مي‌كنيم. سريال‌ها فقط درباره آدم‌هاي تراز‌پاييني است كه حرف مي‌زنند و فقط ادا و اصول درمي‌آورند. موقعيتي ايجاد نمي‌كنيم تا نگاهي جديد به شخصيت‌هاي جديد و زندگي مردم داشته باشيم. سريال “پايتخت” در زمان خودش سريال موفقي بود و چهار سري آن ساخته شد. اما اگر امسال سريال “پايتخت” نداريم نبايد بقيه سريال‌ها تقليدي از آن كار باشند. من به‌شخصه انتقادهاي بسياري به تلويزيون دارم. حتي در برنامه شبكه دو كه حضور داشتم به اتفاقي كه براي سريال خود من براي نوروز در پاييز افتاد و مانع ساخت آن شد، اشاره كردم.

آنهایی که مدام برای تلویزیون کار می کنند چه اندازه مقبولیت داشته اند؟

تلويزيون ما به چه كساني مي‌گويد ستاره و چرا فكر مي‌كند آنها ستاره هستند؟ بايد ديد آنهايي كه همه‌جا هستند و مدام براي تلويزيون كار مي‌كنند چه اندازه مقبوليت داشته‌اند. زماني كار آنها مقبوليت خواهد داشت كه كارگرداني درست باشد. اگر بازيگري به دلايلي كارش با موفقيت روبه‌رو شد، نمي‌تواند موفقيت يك سريال ديگر را تضمين كند. متاسفانه فكر مي‌كنم تلويزيون ما  نه دچار عامه‌پسندي كه دچار عوام‌زدگي شده است.

مي‌خواهند در كوتاه‌ترين مدت بيشترين استفاده را بكنند

تلويزيون آن دسته از بيننده‌هايش كه از سطح فرهنگي بالاتري برخوردار بودند را از دست داده است. مخاطبان حال حاضر تلويزيون همان‌هايي هستند كه شبكه‌هاي GEM و ديگر برنامه‌هاي ماهواره‌اي را تماشا مي‌كنند و به برخي از برنامه‌هاي تلويزيون نيز علاقه دارند. اين عوام‌زدگي در مديريت تلويزيون هم ديده مي‌شود.

در ملاقاتي كه با آقاي سرافراز، رييس سازمان صدا و سيما داشتم هم اشاره كردم تلويزيون سليقه فرهنگي و هنري خودش را به دست بازار سپرده است. اين بازار است كه تعيين مي‌كند چه برنامه‌اي با حضور كدام ستاره‌ها ساخته شود و در حقيقت جهت برنامه‌سازي تلويزيون را تعيين مي‌كنند؛ چراكه مي‌خواهند در كوتاه‌ترين مدت بيشترين استفاده را بكنند. از همين روي ديگر نگاه فرهنگي وجود ندارد. برنامه‌اي كه كمي در آن تفكر باشد ديگر ساخته نمي‌شود. تلويزيون از تفكر خالي شده است و با تفكر مشكل دارد!