1

مرگ شهرزاد؛ بازیگر زن «قیصر» که کارتن‌خواب شده بود!

سینماروزان/حامد مظفری: کبری امین‌سعیدی با نام هنری شهرزاد بازیگر سینما در سن ۷۵ سالگی درگذشت.

 

کبری سعیدی با نام هُنری شهرزاد زاده ۱۸ آذر ۱۳۲۹ در تهران هنرپیشه، شاعر، نویسنده و یکی از نخستین فیلمسازان زن در سینمای ایران بود.

 

او از سنین نوجوانی در کافه‌های و تئاترهای خیابان لاله‌زار و ازجمله تئاترهای نصر، دهخدا و پارس فعالیت می‌کرد و سپس در سال ۱۳۴۸ با نام مستعار شهرزاد در فیلم «قیصر» در نقش سهیلا فردوس، بازی کرد.

 

شهرزاد در ابتدا نقش‌های کوچکی در سینما برعهده گرفت و بعدتر نقش‌های متفاوتی در «تنگنا» و «صبح روز چهارم» بازی کرد و حتی در جشن سپاس تقدیر شد.

 

شهرزاد چند سال مستمر فعالیت بازیگری داشت و با کارگردانانی مثل نصرت کریمی(درشکه‌چی)، زکریا هاشمی(سه قاپ)، مسعود کیمیایی(قیصر، بلوچ وداش آکل)، علی حاتمی(طوقی)، ایرج قادری(خشم عقابها)، جلال مقدم(فرار از تله)، امیر نادری(تنگنا)، کامران شیردل(صبح روز چهارم) و سعید مطلبی(سرگروهبان) همکاری کرد ولی در سال ۱۳۵۲ در اعتراض به فضای حاکم بر فیلم‌فارسی از بازیگری کناره‌گیری کرد و به عضویت گروه سینمای آزاد درآمد و به ساختن فیلم کوتاه پرداخت. در همین زمان شعرهایش را چاپ می‌کرد و داستان‌های کوتاهش در نشریاتی چون روزنامه آیندگان و کتاب جمعه منتشر می‌شد.

 

در همان دوران مجموعه اشعار او تحت عنوان «با تشنگی پیر می‌شویم» در دو هزار نسخه توسط انتشارات اشراقی چاپ شد؛ گفته می‌شود هزینه انتشار این کتاب را که در آن زمان چیزی حدود پنج‌هزار تومان بود، بهروز وثوقی تقبل کرده‌است! همچنین طراحی و عکس روی جلد کتاب را نیز امیر نادری انجام داد.

 

در سال ۱۳۵۶ شهرزاد اولین و آخرین فیلم بلندش را به نام «مریم و مانی» با بازی و سرمایه‌گذاری پوری بنایی ساخت. این فیلم از معدود فیلم‌های سینمای ایران پیش از انقلاب است که قهرمان داستان، نویسنده و کارگردان آن زن هستند. فیلم به دلیل کیفیت پایین تولید چند سالی در محاق بود و درنهایت سال ۱۳۵۹ موفق به اکران شد.

 

شهرزاد بعد از انقلاب فعالیت مشهودی نداشت، در ابتدای دهه شصت به آلمان رفت ولی هفت سال بعد به ایران بازگشت و در شهرهای مختلف و ازجمله سیرجان کرمان با مشکلات مالی به زندگی پرداخت و حتی یک بار گفته بود که از شدت نداری و تنگدستی مجبور شده کارتن‌خواب شود و در پارک‌ها بخوابد.