سینماروزان/احمد رنجبر: از شنبه هفته گذشته پخش سريال جديد شبكه دو يعني «آرام مي گيريم» از محصولات ارگان ارزشی انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس شروع شد. اين سريال پروسه اي طولاني پشت سر گذاشت تا به آنتن رسيد؛ چيزي نزديك به سه سال. توليد سريال چند بار متوقف شد و با تغيير برخي بازيگران دوباره به جريان افتاد كه در بخشي از اين گزارش نقبي به افت و خيز توليدش خواهيم زد.

به گزارش سینماروزان و به نقل از «هفت صبح» سریال «آرام مي گيريم» كيفيت مطلوب ندارد و نتوانسته از كليشه ها استفاده اي بهينه كند. نتيجه آن كه شعار بر درام غلبه كرده است و بر اساس نشانه ها مي توان به غليظ تر شدن شعارها پي برد. محور اصلي گزارش امروز، آناليز كيفي «آرام مي گيريم» نيست و آن را به وقتي ديگر موكول مي كنيم. روي نوشته بازخواني كارنامه و عيار اركان اصلي سازنده سريال است.

كارنامه متوسط كارگردان

روح الله سهرابی براي عامه مخاطبان نامي آشنا نيست. او تا به امروز يك فيلم سينمايي ساخته و مدت هاست مسوليت قائمي مقام انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس را برعهده دارد. فيلم «خاكستر و برف» نام دارد كه در جشنواره سي و يكم فيلم فجر رونمايي شد اما توفيقي بدست نياورد. فيلم سال پيش در گروه هنر و تجربه به نمايش درآمد ولي مخاطبان از آن استقبال نكردند و منتقدان هم روي خوش به فيلم نشان ندادند. «خاكستر و برف» مضموني ارزشمند دارد و مشكل اصلي اش به پرداخت قصه برمي گردد كه باعث شده فيلم در محدوده يك ايده باقي بماند. جانب انصاف را رها نكنيم كه «خاكستر و برف» لحظات قابل تحسين دارد اما در مجموع اثري قابل ارجاع در كارنامه سهرابي نيست. «آرام می‌گیریم» دومين تلاش سهرابي در عرصه كارگرداني است.

يك شائبه

«آرام مي گيريم» محصول مشترک انجمن سینماى انقلاب و دفاع مقدس و گروه فیلم و سریال شبکه دو سیما است. اين سريال زماني كليد خورد كه محمد رضا شرف الدين مدیرعامل انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس بود. (حدود دو سال پيش) همزمان تماس گرفتيم تا يك شائبه را با او مطرح كنيم: قائم مقام انجمن سينماي انقلاب و دفاع مقدس مي تواند با بودجه اين نهاد سريال سازي كند؟ شرف الدين در سفر بود و پاسخگويي را به زماني ديگر موكول كرد. خود سهرابي هم قول داد كه در وقت مقتضي در اين باره توضيح مي دهد (در خلال مصاحبه اي كه درباره سريال با او خواهيم داشت اين موضوع يكي از سرفصل ها خواهد بود). رفتن شرف الدين و آمدن محمدحسین نیرومند بجاي او، خللي در تصميمي كه انجمن براي كارگرداني قائم مقام گرفته بود ايجاد نكرد. «آرام مي گيريم» به دلايلي كه اشاره خواهيم كرد مدتي متوقف بود و مدير عامل جديد مي توانست جلوي توليد را بگيرد كه عملا مشكلي با كارگرداني سهرابي نداشته است.

سلطان تهيه فيلم هاي شونه تخم مرغي

تهيه كننده سريال «آرام مي گيريم» فرهاد گلي است. در دوران اوج رونق فيلم هاي موسوم به شونه تخم مرغي نام جناب گلي روي خيلي از اين فيلم ها ديده مي شد. اگر خاطراتان باشد، اواخر دهه نود به يك باره سر و كله تله فيلم هاي زيادي در سوپرماركت ها پيدا شد؛ آثاري كه به خاطر كيفيت پايين برچسب «نازل» خوردند و و اعتراض هاي فراواني به همراه داشتند. فرهاد گلي در آن زمان تهيه چندين فيلم از اين نوع توليدات شبكه نمايش خانگي را بر عهده داشت. برخي از آن ها كه توانسيتم از طريق منابع مطمئن به اسم شان دست پيدا كنيم اين ها هستند: «كادوی در بدر» ، «کلاه  گیس» ، «دامادی به نام صفر» و «تایماز موتوری». اگر احيانا گذرتان به اين فيلم ها خورده باشد مي دانيد كه چه كيفيتي دارند. كارنامه گلي در سينما كمي بهتر است و برغم فيلم هاي ضعيفي كه تهيه كرده برچسب شونه تخم مرغي روي توليداتش نيست. فيلم هاي«صحنه جرم ورود ممنوع» ابراهیم شیبانی، «بازگشت به آینده» علی عبدالعلی‌زاده،« ستایش» محمدرضا رحمانی و «خاكستر و برف» روح الله سهرابي در كارنامه اين تهيه كننده ديده مي شوند. هيچ كدام از فيلم ها مورد توجه منتقدان و سخت پسندان سينما واقع نشده اند و از آن طرف در گيشه شكست خورده اند. گلي يك سريال هم براي جواد رضويان تهيه كرده است با نام «کسی خوابه؟» كه نوروز 90 روي آنتن رفت. این سریال درست زمانی پخش شد که خیلی ها از سریال های تلخ تلویزیون انتقاد جدی داشتند؛ با این حال سريال نتوانست جای خود را باز کند و حتی ساخت فاز دوم آن به طور کلی منتفی شد.

كارنامه متوسط آقاي فيلمنامه نويس

در ميان عوامل اصلي سريال فريدون فرهودي، فيلمنامه نويس سريال كارنامه قابل دفاعي دارد. در كارنامه او فيلم هاي خوب «ساحره» و «دختري با كفش هاي كتاني » فيلم هاي ضعيف «كلاهي براي باران» و «پاپيتال» ديده مي شود. فيلمنامه سريال «دردسر والدين» و كارگرداني سري سوم «آينه» جزو كارهاي خوب اوست. فريدون فرهودي سريال «آرام مي گيريم» را با همكاري فروغ فروهیده نوشته است كه تا اين جا اثري گل درشت بوده.

ديگر عوامل شونه تخم مرغي

در ادامه بررسي كارنامه عوامل سازنده «آرام مي گيريم» به دو نام مي رسيم: محمد رضا فاضلي(مشاور کارگردان و بازیگردان) و رضا درزگري (طراح صحنه و لباس). اولي دو تله فيلم «آخرين مجرد» را ساخته كه در رده فيلم هاي شونه تخم مرغي قرار مي گيرد و «جاسوس بازی» را كه از تله هاي متوسط تلويزيون است. درزگري هم يك تله فيلم با نام «قبر مشترک» كارگرداني كرده است و حمید لولایی و مریم امیرجلالی بازيگران اصلي اش هستند. اين فيلم هم يك كمدي شونه تخم مرغي است .

تدوينگري از سينماي بدنه

تدوين سريال «آرام مي گيريم» بر عهده آرش معیریان و نوید توحیدی است. عمده ساخته هاي معيريان در سينما متعلق به سينمايي بدنه است:كما، شارلاتان، چپ دست، شير و عسل،‌داماد خجالتي،‌كالسكه، شانس، عشق ، تصادف و آس و پاس. اين فيلم ها از سوي منتقدان سخت پسند و نيز رسانه هاي ارزشي هميشه مورد حمله بوده اند. در اين ميان معيريان دو فيلم جدي احضار شدگان و آن كه دريا مي رود را هم در كارنامه اش دارد. او سريال هاي پيدا و پنهان ،‌سايه روشن و جلال الدين را هم ساخته كه البته توفيقي برايش به همراه نداشته اند. مي دانيم كه مضمون يك سريال ربطي به تدوينگر ندارد و غرض از اشاره به كارنامه جناب معيريان فقط مروري كلي بود كه قرابتي با تم «ارام مي گيريم» ندارد.

اين است سليقه آقاي مدير؟

فارغ از اين كه «آرام مي گيريم» توسط چه كساني ساخته شده نمي توان يك سوال را ناديده گرفت. محمدرضا جعفري جلوه بعد از پخش چند قسمت «همسايه» جلوي آن را گرفت و ادامه سريال از شبكه نسيم پخش شد. تصميم او ستودني است اما مديري با چنين سليقه سخت پسندي آيا از كيفيت «آرام مي گيريم» دفاع مي كند؟ اين سريال دو سال پيش كليدخورد اما دو ماه بعد متوقف شد. «سينماژورنال» آن زمان نوشت : «درباره این توقیف دلایل بسیاری ارائه شد؛ از کمبود بودجه موردنیاز برای کار گرفته تا کیفیت پایین فیلمنامه ای که سهرابی دستمایه کار کرده بود.» فرهاد گلی هم با تایید اصلاحات وارده به فیلمنامه گفته بود:« ما کار را با فیلمنامه ای شروع کردیم که مورد تایید تیم مدیریتی قبلی سازمان بود اما وقتی مدیران رسانه ملی عوض شدند شوراهای تصویب فیلمنامه ها هم تغییر پیدا کردند و به این ترتیب فیلمنامه «آرام می گیریم» نیز مجددا مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه اینکه مجبور شدیم فیلمنامه را بازنویسی کنیم.» همين مقدار كفايت مي كند كه بدانيم پايه فيلمنامه از ابتدا شل بوده و با تغيير متن و تعويض چند بازيگر مشكل حل نشده است.

سینماژورنال/مارتا ثناوش: روح ا.. سهرابی قائم مقام انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس دی ماه سال قبل سریالی با عنوان “آرام می گیریم” را کلید زد.

به گزارش سینماژورنال تولید این سریال اما دو ماه بعد از آغاز فیلمبرداری متوقف شد و این شایعه در اذهان متبادر شد که به دلیل کیفیت پایین فیلمنامه مسئولان رسانه ملی خواستار توقف تولید اثر و بازنگری در فیلمنامه شده اند.

حالا حدودا سه ماه بعد از توقف تولید همچنان وضعیت “آرام می گیریم” نامشخص است و سوالات بسیاری درباره سرنوشت کار وجود دارد بخصوص که بودجه میلیاردی خوبی هم برای کار تصویب شده بود.

سینماژورنال برای آگاهی یافتن از وضعیت تولید این سریال با چند تن از عوامل تولید اثر تماس گرفت و البته که همه اینها نیز مشکلات فیلمنامه را دلیل اصلی توقف تولید دانستند اما هیچ کدام به صراحت به این سوال سینماژورنال پاسخ ندادند که چطور میشود سریالی کلید بخورد و حین فیلمبرداری مشکلات سناریویش هویدا شود.

مخالفت با حضور کاراکترهای دوزنه در سریال

با این حال تحقیقات سینماژورنال ادامه داشت تا رسیدن به این حقیقت که مشکل اصلی “آرام می گیریم” مخالفت مدیران رسانه ملی با حضور دو کاراکتر اصلی سریال بوده است.

این دو کاراکتر که جایگاهی ویژه هم در فیلمنامه دارند به دلیل تعدد زوجین یا دوزنه بودن با مخالفت تلویزیون مواجه شده اند. بخصوص که یکی از کاراکترها نیز در تقسیم بندی کاراکترها، شخصیتی است مثبت که بناست مخاطب با وی همذات پنداری کند.

در خلاف جهت سیاستهای مسئولان

سیاستهای مسئولان رسانه ملی همواره در این جهت بوده که در آثار تلویزیونی ارزشهای وفاداری زوجین نسبت به یکدیگر و پرهیز از خیانتهای زناشویی را به تصویر بکشند و به همین دلیل اینکه دو شخصیت اصلی یک سریال درگیر روابطی خارج از روابط خانوادگی شده اند حتی با لحاظ اینکه این روابط در چارچوب قانون بوده باز هم باعث نگرش منفی نسبت به سریال شده است.

دقیقا به همین دلیل بوده است که از دست اندرکاران سریال خواسته شده است که فیلمنامه خود را اصلاح کنند. به گزارش سینماژورنال از آنجا که مساله تعدد زوجین دو شخصیت اصلی نقشی مهم در پیشبرد درام داشته اصلاح سریال با وجود این دو کاراکتر امکان پذیر نبوده و برای همین تهیه کننده و کارگردان در اجماعی مشترک تصمیم گرفته اند نگارش فیلمنامه کار مجددا انجام شود.

نویسنده “دختری با کفشهای کتانی” و “تکیه بر باد” نگارش مجدد فیلمنامه را برعهده گرفت

برای همین از بین گزینه های مختلفی که برای نگارش مجدد “آرام می گیریم” به تلویزیون معرفی شده این فریدون فرهودی بوده است که تایید شده و فرهودی نیز این روزها مشغول نگارش مجدد فیلمنامه است.

گویا قرار شده فرهودی طرح ابتدایی فیلمنامه را نوشته و پس از تایید طرح توسط انجمن دفاع مقدس که نیمی از بودجه کار را تقبل کرده، طرح به مسئولان رسانه ملی ارائه شده و بعد از تصویب است که نگارش کامل سریال صورت خواهد گرفت.

نکته مهم درباره فریدون فرهودی آن است که وی از اواخر دهه هفتاد تا اواسط دهه هشتاد یکی از سناریستهای فعال در سینما بود و نگارش فیلمنامه آثاری چون “دختری با کفشهای کتانی”، “تکیه بر باد” و “تیک” را انجام داده بود.

تکلیف هزینه های تلف شده چه می شود؟

حالا باید منتظر ماند و دید فریدون فرهودی چه زمانی نگارش سناریوی تازه “آرام می گیریم” را به پایان می رساند و از آن سو مدیران سیما در برابر این سناریوی تازه چه واکنشی نشان خواهند داد.

نکته مهم در این میان هزینه ای است که در همان دو ماه ابتدایی کار و البته پیش تولید ابتدایی برای کار صرف شده بود. مشخص نیست که اگر فیلمنامه جدید هم به تایید نرسد و سریال کلا متوقف شد تکلیف هزینه های ابتدایی تولید که برای این کار درنظر گرفته شده بود چه خواهد شد؟

فرهاد گلی تهیه کننده سریال چندی قبل در گفتگو با سینماژورنال از این گفته بود که هزینه های ابتدایی تولید را بنیاد روایت که انجمن دفاع مقدس هم زیرمجموعه آن است، تامین کرده است. حالا باید ماند و دید در صورت عدم تایید فیملنامه تازه و در نهایت توقف کامل تولید آیا تبصره ای برای بازگرداندن هزینه های تلف شده وجود دارد یا خیر؟

بازیگران سابق کار

به گزارش سینماژورنال “آرام می گیریم” از بازیگرانی نظیر هوشنگ توکلی، ثریا قاسمی، لعیا زنگنه، پرویز فلاحی‌پور، سام درخشانی، رضا شفیعی جم، امیررضا دلاوری، تینا آخوندتبار، علی صادقی، محمد کاسبی، شیما نیکپور، امیر غفارمنش، محمود مقامی، هانیه غلامی و فرهاد قائمیان بهره می برد.

مدیریت تصویربرداری کار برعهده فرشاد گل سفیدی بود که در سالهای اخیر بواسطه استفاده از تکنیک دوربین روی دست در سریالهای سیروس مقدم شناخته می شد. پیشتر بنا بود بخش اعظم کار در تهران فیلمبرداری شود و فقط اندکی از آن در شمال کشور جلوی دوربین برود.

سینماژورنال: روح ا.. سهرابی که دو سال قبل فیلمی با پس زمینه اثرات جنگ با عنوان “خاکستر و برف” را کارگردانی کرده بود و البته هنوز هم فرصتی برای اکران این فیلم نیافته در سالهای اخیر به عنوان قائم مقام انجمن دفاع مقدس فعالیت داشت.

سهرابی از اوایل دی ماه امسال سریالی با عنوان “آرام می گیریم” را کلید زد؛ سریالی 42 قسمتی که درونمایه ای خانوادگی داشت و متن اش با محوریت به تصویر کشیدن مشکلات برآمده از زیاده خواهی در زندگی آدمیان نگاشته شده بود.

با این حال تولید این سریال حدودا دو ماه بعد از آغاز فیلمبرداری متوقف شد. درباره این توقیف دلایل بسیاری ارائه شد؛ از کمبود بودجه موردنیاز برای کار گرفته تا کیفیت پایین فیلمنامه ای که سهرابی دستمایه کار کرده بود.

درباره کمبود بودجه طبیعی بود که شایعات بیشتر باشد بخصوص با وضعیت فعلی رسانه ملی که مدیران جدیدش مرتب به دنبال تعدیل هزینه های اضافی و حتی نیروها هستند تا بار مالی وارده به سازمان را کم کنند اما درباره کیفیت فیلمنامه پرسش اینجا بود که چطور میشود تولید سریالی آغاز شود اما در میانه معلوم شود که کیفیت فیلمنامه پایین است.

فیلمنامه را مدیران قبلی تایید کردند اما مدیران جدید اصلاحیه وارد کردند

برای فهمیدن این قضیه که کدامیک از این شایعات درست است به سراغ فرهاد گلی تهیه کننده “آرام می گیریم” رفتیم. گلی با تایید اصلاحات وارده به فیلمنامه به سینماژورنال می گوید: ما کار را با فیلمنامه ای شروع کردیم که مورد تایید تیم مدیریتی قبلی سازمان بود اما وقتی مدیران رسانه ملی عوض شدند شوراهای تصویب فیلمنامه ها هم تغییر پیدا کردند و به این ترتیب فیلمنامه “آرام می گیریم” نیز مجددا مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه اینکه مجبور شدیم فیلمنامه را بازنویسی کنیم.

این تهیه کننده ادامه می دهد: مدیران تازه نظرات جدیدی داشتند و الزامشان این بود که حتما باید این نظرات در فیلمنامه لحاظ شود. ما نیز تصمیم گرفتیم کار را متوقف کنیم تا فیلمنامه اصلاح شود و سپس کار را کلید بزنیم.

50 درصد فیلمنامه تغییر می کند

فرهاد گلی که تهیه کنندگی “خاکستر و برف” را هم برعهده داشته در پاسخ به این پرسش که آیا نمی شد همزمان با فیلمبرداری اصلاحات متن را اعمال کرد به سینماژورنال می گوید: این فرض برای زمانی است که حجم تغییرات اندک باشد اما وقتی بناست حدودا 50 درصد فیلمنامه تغییر کند همان بهتر که کار متوقف شود و بعد از انجام اصلاحات فیلمنامه، کار را کلید بزنیم. البته نظراتی که مدیران جدید دادند به قصه و ساختار فیلمنامه کمک میکند و ما نیز با آنها همکاری لازم را خواهیم داشت.

 از اردیبهشت ماه کار مجددا کلید می خورد

تهیه کننده “آرام می گیریم” درباره زمان آغاز مجدد فیلمبرداری بیان می دارد: پروسه بازنویسی فیلمنامه را طوری پیش می بریم که نهایتا بعد از نوروز و حدودا از اوایل اردیبهشت ماه کار را مجددا آغاز کنیم بخصوص که بلحاظ فصلی نیز آن موقع زمان مناسبی برای فیلمبرداری است.

 بنیاد روایت بودجه ابتدایی تولید را فراهم کرد

شایعه مرتبط با دخیل بودن مشکلات مالی در توقف تولید “آرام می گیریم” دیگر پرسشی است که سینماژورنال با فرهاد گلی طرح می کند و وی در پاسخ به آن می گوید: مشکلات مالی صداوسیما که بر کسی پوشیده نیست. این سازمان برای تولید این سریال هنوز یک ریال هم به ما پرداخت نکرده است ولی چون سریال با مشارکت بنیاد روایت و سیما تولید میشود این مسئولان بنیاد روایت بودند که بودجه ابتدایی تولید را فراهم کردند.

 وی ادامه می دهد: البته مسئولان سیما قول داده اند بعد از انجام اصلاحات در سریال، بخشی از بودجه کار را تامین کنند.

 نیمی از بودجه را سیما و نیمی را بنیاد روایت تامین می کند

فرهاد گلی درباره درصد شراکت رسانه ملی و بنیاد روایت به سینماژورنال می گوید: از ابتدا همه چیز به صورت 50-50 پیش رفت یعنی بر آن است که نیمی از بودجه را سیما و نیمی را بنیاد روایت تامین کند.

 از شفیعی جم تا قائمیان

به گزارش سینماژورنال “آرام می گیریم” از بازیگرانی نظیر هوشنگ توکلی، ثریا قاسمی، لعیا زنگنه، پرویز فلاحی‌پور، سام درخشانی، رضا شفیعی جم، امیررضا دلاوری، تینا آخوندتبار، علی صادقی، محمد کاسبی، شیما نیکپور، امیر غفارمنش، محمود مقامی، هانیه غلامی و فرهاد قائمیان بهره می برد.

مدیریت تصویربرداری کار برعهده فرشاد گل سفیدی است که در سالهای اخیر بواسطه استفاده از تکنیک دوربین روی دست در سریالهای سیروس مقدم شناخته می شود. پیشتر بنا بود بخش اعظم کار در تهران فیلمبرداری شود و فقط اندکی از آن در شمال کشور جلوی دوربین برود.