سینماروزان/مهدی فلاح صابر: صرف بخش عمده بودجه دستگاه های فرهنگی برای هزینه های جاری و دستمزد و پشتیبانی باعث شده سهم بدنه هنرمندان از بودجه فرهنگی ناچیز باشد؛ اتفاقی که یک نماینده مجلس از ضرورت اصلاح آن حرف زده.

#احسان_قاضی‌زاده_هاشمی عضو کمیسیون تلفیق مجلس و دبیر شورای نظارت بر صداوسیما به خبرگزاری تسنیم گفت: کل سهم بودجه فرهنگی به ۱/۷ درصد کل بودجه عمومی کشور هم نمی‌رسد. این یعنی اوج مظلومیت و مهجوریت فرهنگی؛ این بودجه از صداوسیما تا ۶۹ ردیف دیگر و حتی فعالیت‌های مردمی و مؤسسات فرهنگی و غیردولتی‌ها، را دربرمی‌گیرد.

وی ادامه داد: متاسفانه در بسیاری از بخش‌های فرعنگی صرفاً این بودجه به پرداخت حقوق و دستمزد و مسائل مالی مدیران و پرسنل میرسد. این را در نظر بگیرید ۸۰ تا ۸۵ درصد این بودجه،  پرداخت حقوق است و فقط ۱۵ درصدی که باقی می‌ماند صرفِ برنامه‌های فرهنگی در حوزه‌های مختلف میشود…به برخی از دستگاه‌ها گفتیم شما چرا آنقدر نیرو دارید و چرا دچار فربه‌گی سازمانی هستید؟ تمام ارگان‌های فرهنگی بودجه بگیر مکلف به چابک‌سازی هستید تا در نهایت بودجه فرهنگی به هنرمندان برسد.

این نماینده مجلس گفت: برای اولین بار بودجه های فرهنگی را کُددار کردیم تا بودجه تولید محصول صرف دستمزد مدیران و پرسنل نشود. کُددار یعنی رئیس دستگاه‌ نتواند پول تولید محصول را صرف کاری دیگر کند. اگر سریال «سلمان فارسی» الان پیش رفته و یک مسیری از آن طی شده، به خاطر این است که ما بودجه را کُددار کردیم.

وی تاکید کرد: چرا سالها بعد از #مختارنامه هیچ سریال فاخر دیگری تولید نشده؟ ما اتفاقاً بودجه تولید را به دستِ مسئولین صداوسیما ندادیم که آن را حقوق بدهند. این کار را قطعاً نمی‌کنیم. ما این بودجه را برای تک تک برنامه‌ها، مستند فاخر، انیمیشن فاخر می‌دهیم؛ مردم نیازمند محتوای خوب‌اند. به مسئولین صداوسیما گفتیم اگر می‌خواهید کار تولید کنید با نام پروژه با موضوع و رزومه تولیدکنندگان باشد تا با لحاظ شرایط، بودجه بگیرد.

سینماروزان: در سالهای اخیر بر سر ورود برخی عروسکهای پاپیولار رسانه ملی و ازجمله “کلاه قرمزی” و “جناب خان” به مدیاهای دیگر مناقشاتی مختلف شکل گرفته است.

به گزارش سینماروزان حامد معینی مدیر کل مالکیت فکری و حقوق بین‌الملل سازمان صدا و سیما درباره وضعیت «کلاه قرمزی» و سایر عروسک‌های آن و مالکیت حقوقی آنها به “ایسنا” توضیح داد: «کلاه قرمزی» اثری بود که به سفارش سازمان صدا و سیما تولید شده بود و طرح و برنامه سازمان صدا و سیما برای خلق هر کاراکتر آن طبق اسنادی که وجود دارد، از سازمان صدا و سیما مبالغی را دریافت کرده‌اند که آن را انجام بدهند. در قراردادها هم مقرر به این بودند که مالکیت این اثر متعلق به سازمان صدا و سیما است به واسطه اینکه سازمان نظارت صحیحی بر روی این دارایی‌هایش نداشت، در یک برهه با توجه به غفلتی که وجود داشت، دوستان آمدند و از آن بهره‌برداری کردند. کما اینکه آنها هم به صورت غیر مجاز این کار را انجام نداده بودند. بعضاً مجوزهایی بود که از خود اشخاص دارای سمت در سازمان صدا و سیما انجام شده بود. اما ترتیبات شکلی اعطای این مجوزها کاملاً قانونی نبود و رویه خاص و روتینی برای این مجوزها نوشته نشده بود. اما بعدها به موجب رأی دادگاه و رسیدگی که انجام شد، حتی به رأی دادگاه هم نرسید و با حصولی که از پدیدآورندگان و تهیه‌کنندگان خود اثر کلاه‌قرمزی داشتم، پرونده این مجموعه از طریق مصالحه تهیه کننده حل شد چون حقوق مجموعه، متعلق به سازمان صدا و سیما بوده و هست و خواهد بود.

معینی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود درباره‌ مالکیت حقوقی عروسک «جناب خان» که در حال حاضر سازمان صدا و سیما مالکیت آن را بر عهده دارد، اظهار کرد: جناب خان اثری بود که قبلاً توسط تهیه کننده جداگانه‌ای تولید شده بود و سعید سالارزهی خود آثار را تولید کرده و در شبکه نمایش خانگی مالکیت آن را بر عهده داشت.

معینی گفت: باز هم در صدا و سیما غفلتی آشکار رخ داد و بدون اینکه قراردادی درباره نحوه مالکیت این عروسک تنظیم شود، “جناب خان” روی آنتن “خندوانه” آمد و به هر حال روی آنتن آمدن پخش این اثر هم یک ارزش اقتصادی ایجاد کرد. کما اینکه قیمتی که هر پدید آورنده‌ی برای اثر قبل از پخش از آنتن تلویزیون می‌دهد، با قیمتی که بعد از پخش می‌دهد، قابل توجه و متفاوت است. بعدها طبق مذاکرات به عمل آمده متوجه شدیم که مالک اثر نیستیم، قطعاً نقض حقوق نمی‌توانستیم بکنیم و از نظر تجاری هم نمی‌توانستیم مواردی که صاحب عروسک می‌خواست را تقلیل کنیم. در نتیجه در یک بازه زمانی عروسک «جناب خان» را نداشتیم. بعد از آن با توجه به اینکه مسئله حقوقی هم برای ایشان روشن شد، در یک سازش و صلح آمدند و مالکیت این اثر را به سازمان صدا و سیما واگذار شد.

مدیرکل مالکیت فکری و حقوق بین‌الملل سازمان صدا و سیما در ادامه گفت: در حال حاضر تمام مالکیت حقوقی کاراکتر «جناب خان» و “کلاه قرمزی” در اختیار سازمان صدا و سیما قرار دارد و هیچ شخصی به جز سازمان صدا و سیما نمی‌تواند از عروسک‌های کلاه قرمزی و سایر کاراکترهای اطرافش و جناب خان استفاده کند. قطعاً ممکن است بعدها مراجعه به سازمان صدا و سیما را داشته باشند. سازمان صدا و سیما بسته به فعالیت‌های تجاری که می‌خواهد صورت بگیرد مجوز بهره‌برداری می‌دهد و مثل مدل‌های تجاری روتین دنیا با آنها برخورد خواهد کرد.

سینماروزان: ورود بی ضابطه بازیگران به حیطه اجرا از یک طرف و جذب برخی افراد کم توان- که حتی تسلط کافی بر زبان فارسی ندارند-به عنوان مجری در شبکه های مختلف صداوسیما با انتقاد اکبر عالمی مواجه شد.

اکبر عالمی مجری قدیمی تلویزیون که سالهاست در حیطه تدریس هم فعال است با انتقاد از کیفیت اجرا در رادیو و تلویزیون به “اعتماد” گفت: راديو الان نه تنها معيار نيست، بلكه باعث تنفر شده است. اكنون گويي دهان راديو و تلويزيون كج است چون كج حرف مي‌زنتد و مجرياني به كار مي‌گيرند كه استاندارد سخن نمي‌گويند.

اکبر عالمی ادامه داد: تلويزيون الان تمام دردش اين است كه در چارچوب فروختن ايدئولوژي مبادا پايش را كج بگذارد و تصور نمي‌كنم دغدغه ديگري داشته باشد، تلويزيون حتي در خبر ايدئولوژي تبليغ مي‌كند.

عالمی با اشاره به جایگاه فرهنگ ساز تلویزیون بیان داشت: تلويزيون خودش نمي‌داند كه در طرز لباس پوشيدن بچه‌هاي ما سليقه‌ساز است. فرزندان ما فرزندان حافظ و سعدي و مولوي هستند و سخن گفتن مجريان در چنين كشوري بايد اين نكته را لحاظ كند.

عالمی خاطرنشان ساخت: اينها چه كت و شلوارهايي است كه مجري‌هاي مرد مي‌پوشند يا زنان مجری چرا عشوه‌هايي مي‌آيند كه مجري‌ برنامه‌هاي اروپايي و امريكايي هم این عشوه ها را ندارند؟؟!!

سینماروزان: در دورانی که مدیران رسانه ملی کمبود محصولات نمایشی موثر و فرورفتن در انبوهی از برنامه های گفتگومحور و مسابقه های استیج-نمای متصل به ستاره-چیز-مربع را ناشی از کمبود بودجه میدانند مجلس شورای اسلامی به کمک رسانه ملی آمد.

به گزارش سینماروزان نمایندگان مجلس در تازه ترین جلسه خود مقرر کردند که در سال آینده از محل صندوق توسعه ارزی 150 میلیون یورو یعنی مبلغی حدود 2250 میلیارد تومان به صداوسیما تعلق بگیرد.

طبق تصویب نمایندگان، سازمان صدا و سیما در اجرای ماده ۹۳ قانون برنامه ششم و عرضه برنامه‌های تولیدی، پویا نمایی، مستند، فیلم و سریال تا سقف ۱۵۰ میلیون یورو معادل2250 میلیارد تومان دریافت خواهد کرد.

در تصویبیه نمایندگان مجلس بر تخصیص این بودجه در تولید توأمان فیلم و سریال-برنامه های تولیدی تأکید شده و بر این اساس مشخص نیست مدیران سازمان این بودجه هنگفت را صرف روی غلتک انداختن پروژه هایی مانند “سلمان فارسی” و “موسی” خواهند کرد یا باز آن را صرف امتداد تولید مسابقه های استیج-نما یا تاک شوهای وراجانه میکنند؟؟

سینماروزان: بازی نخست ایران در جام جهانی درحالی از رسانه ملی روی آنتن رفت که از یک طرف صدای استادیوم بسته شده بود و از طرف دیگر به جای پیمان یوسفی گزارشگر اعزامی سازمان به روسیه این عادل فردوسی پور بود که از تهران بازی را گزارش کرد! این اتفاقات در کنار عدم پخش فوری اتفاقات بعد از برد ایران از طریق نیروهای اعزامی به روسیه، موجبات طرح پرسش کلیدی سینماروزان درباره عدم خرید حق پخش تلویزیونی بازیها شد.(اینجا را بخوانید)

حالا علی اصغر پورمحمدی قائم مقام معاون سیمای رسانه ملی در گفتگوهایی کوتاه و با افشای اینکه قراردادی 20میلیون دلاری را برای خرید یکجای حق پخش جام جهانی و بازیهای آسیایی بسته اند از این گفته که هنوز پولی بابت این حق پخش پرداخت نشده(!!) و اگر بانک مرکزی به کمک سازمان نیاید، ممکن است بازی ایران-اسپانیا روی آنتن نرود! آیا این معنایی دارد جز آن که بازی ابتدایی ایران بدون پرداخت حق پخش روی آنتن رفته؟؟

پورمحمدی درباره هزینه خریداری حق پخش بازی های جام جهانی فوتبال روسیه به «مهر» گفت: فروشنده حق پخش بازی های جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ روسیه ابتدا گفته بود ۴۰ میلیون دلار برای پخش بازی ها باید پرداخت کنیم ولی درنهایت ما قراردادی برای پخش بازی ها بستیم که بابت آن ۱۸ و نیم میلیون دلار برای جام جهانی فوتبال و یک و نیم میلیون دلار بابت بازی های آسیایی ۲۰۱۸ اندونزی پرداخت کنیم.

رییس شورای سیاست گذاری و هماهنگی ورزش صداوسیما درباره اینکه آیا رقم قرارداد برای شرکت دارنده حق پخش پرداخت شده است، بیان کرد: پرونده پرداخت حق پخش تلویزیونی روی میز آقای احمد شهریاری معاون اداری و مالی سازمان صداوسیماست و او در حال رایزنی با مدیر بانک مرکزی است که ببینند چگونه این پول را باید پرداخت کنند. آقای شهریاری باید برای تأمین منابع مالی و راه های پرداخت بانکی این حق پخش تلاش کند. اگر این هزینه پرداخت نشود امکان دارد در پخش بازی ایران و اسپانیا که روز چهارشنبه است برای ما مشکلاتی پیش بیاید.

پورمحمدی در گفتگویی با «تسنیم» هم اظهار داشت: ما قرارداد منعقد کرده‌ایم و بازی‌های جام جهانی 2018 روسیه خریداری شده‌اند اما به‌خاطر مشکلات مالی رسانه ملی نتوانسته واریزی داشته باشد. الان هم پرونده قرارداد مربوطه در دفتر معاونت مالی اداری صداوسیما توسط آقای شهریاری پیگیری می‌شود. از این به بعد ایشان بایستی سرعت به‌خرج بدهند و رایزنی‌های جدی در بانک مرکزی داشته باشند که با چه راه‌‌حل و راهکاری این پول به شرکت مربوطه ارسال شود. ممکن است بازی بعدی ایران مقابل اسپانیا در روز چهارشنبه را نتوانیم پخش کنیم امیدوارم بخشی از این پول تا قبل از مسابقه پرداخت شود؛ در غیر این صورت برای ادامه پخش، دچار مشکل خواهیم شد. این را هم بدانید که این پرونده از شبکه سه و شورای ورزش خارج شده و اکنون دست معاون مالی اداری است و آن‌ها بایستی این پول را زودتر واریز کنند.

سینماروزان: بحث ممنوع‌التصویری برخی چهره ها در صداوسیما و حواشی آن سالهاست وجود دارد و بارها درباره اش شنیده ایم و نه فقط چهره های هنری بیرونی بلکه حتی بعضا برخی چهره های فعال در رسانه ملی مانند رضا رشیدپور، جواد یحیوی، محمود شهریاری، آزاده نامداری و فرزاد جمشیدی هم به صورت کوتاه یا بلندمدت درگیر ممنوع التصویری شده اند.

فوت ناصر چشم آذر از بزرگان موسیقی ایران و انتقادات شاهد احمدلو برادرهمسر چشم آذر به ممنوع التصویری این چهره در رسانه ملی و جلوگیری از ورودش به سازمان موجب شده محمدحسین رنجبران مدیر روابط عمومی سازمان درباره این ماجرا طرف پرسش قرار گیرد.

رنجبران در پاسخ به این سوال که آیا موضوع ممنوع‌التصویری یا ممنوع‌الورودی ناصر چشم‌آذر به سازمان صداوسیما درست بوده یا نه به «شهروند» گفته است: من خیلی بعید می‌دانم این موضوع درست باشد، ضمن این‌که این را یادتان باشد اساسا صداوسیما مرجع این موضوعات نیست.

به گفته رنجبران اساسا اصطلاح «ممنوع‌التصویری» درست نیست و چیزی با این عنوان در صداوسیما وجود ندارد. توضیح بیشتر این مسئول در روابط‌عمومی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران این است که مرجع صدور ممنوعیت برای برخی چهره‌ها، نهادهایی خارج از صداوسیما هستند.

او بر این موضوع اصرار داشت که: اگر برای چهره‌ای چنین موضوعی مطرح شود، در اصل به واسطه دستور و حکمی است که از سوی نهادهای قضائی یا امنیتی مانند وزارت اطلاعات به صداوسیما رسیده است و ما فقط اجرا‌کننده این احکام یا دستورات هستیم  آن هم نه سر خود بلکه مرجع بحث ما هم شورای‌عالی امنیت ملی است.

رنجبران در پاسخ به این سوال که آیا لیستی در صداوسیما وجود دارد که ممنوع‌التصویری‌ها در آن وجود داشته باشد و چطور این لیست به‌روز می‌شود هم، توضیح داده است: این موضوع موردی است و در اصل به ما گفته می‌شود که مثلا فلان فرد حق آنتن ندارد و مادامی که این حکم نقض نشود و کماکان درباره فردی خاص دستوری جدید نرسد، پابرجا خواهد بود.

سینماروزان: حدودا دو هفته قبل بود که بعد از اعتراضات برخی از دست اندرکاران «کلاه قرمزی۹۶» نسبت به عدم پرداخت دستمزدشان ماهها بعد از پایان تولید مجموعه، خبری منتشر شد درباره عرضه این سریال به شبکه خانگی از طریق موسسه تصویرگسترپاسارگاد.

به گزارش سینماروزان و به نقل از سایت «نمایش خانگی» مدتی بعد از انتشار این خبر قائم‌مقام شبکه دوی سیما از مالکیت سازمان صداوسیما بر «کلاه قرمزی» سخن گفت ولی مدیرکل دفتر نمایش خانگی ارشاد اعلام کرد که تهیه کننده «کلاه قرمزی» مدارکی دارد که نشان میدهد مالکیت این مجموعه در اختیار اوست.

با این حال بعدتر در نشست رسانه‌ای معاون سیما با مدیران شبکه‌ها، محمدرضا جعفری جلوه مدیر شبکه دوم سیما مجددا بر این مالکیت تأکید کرد.

به تازگی نیز اخباری در شبکه های اجتماعی منتشر شده مبنی بر صدور حکم قضایی جلوگیری از عرضه «کلاه قرمزی۹۶» در شبکه خانگی؛ حکمی که به نظر می‌رسد در نتیجه احقاق حق سازمان صداوسیما مبنی بر مالکیتش بر این مجموعه صادر شده باشد.

بر این مبنا به وزارت ارشاد دستور اکید داده شده که تا اطلاع ثانوی یعنی مشخص شدن نتیجه دادرسی، هیچ نسخه‌ای از «کلاه قرمزی۹۶» نباید در شبکه خانگی عرضه شده باشد.

به این ترتیب باید عرضه «کلاه قرمزی۹۶» به شبکه خانگی در آینده نزدیک را فراموش کنیم.

البته این همه شنیده های مرتبط با «کلاه قرمزی» نیست چون شنیده هایی هم وجود دارد درباره پیشنهاد تهیه کننده به مدیران تلویزیون برای واگذاری رایت این مجموعه به وی در قبال تولید رایگان «کلاه قرمزی۹۷» برای تلویزیون.

آیا مدیران تلویزیون با این پیشنهاد موافقت خواهند کرد؟