“عمر شریف”، “دکتر ژیواگو” و آنچه تماشای یک فیلم ۳ ساعته را آسان می‌کند
سینماژورنال/حمید لازمی: 20 فرودردین ماه برابر با دهم آوریل روز تولد “عمر شریف” است؛ بازیگر مصری سینما که ابتدا نامش “میشل دیمیتری شلهوب” بود و بعد از ازدواج با بازیگر مسلمان آن سالها “فاتن حمامه” به اسلام گروید و عمرالشریف شد.
بازیگری که در فیلمهای بزرگی سعادت بازی داشت و او را بیشتر از همه نقش ها با “دکتر ژیواگو” می شناسیم و بد نیست به بهانه تولد عمر شریف از فیلم “دکتر ژیواگو” بگوییم که “عمر شریف” جاودانه اش کرد.
بهانه ای برای نمایش روسیه تزاری
“دیوید لین” بزرگ این فیلم بزرگ را بر مبنای رمان معروف “بوریس پاستر ناک “به تصویر کشید. روایتی قصه دار از “یوری ژیواگو” و بهانه اش نمایش تاریخ آن زمان روسیه تزاری که با انقلاب 1917 و پیروزی بلشویک ها اتفاقات گوناگونی به خود دید.
زمان حال: برادر ناتنی ژیواگو که “ژنرال یوگاف” است با دختر کارگری که یافته و نامش “تونیا” است صحبت می کند و قراراست برایش اثبات شود او دختر گمشده “دکتر یوری ژیواگوی” مرحوم است و به این بهانه وارد داستان می شویم.
زمان گذشته به حال: بازیگر نقش کودکی یوری ژیواگو را فرزند واقعی عمر شریف بازی می کند. کودکی که یتیم می شود و با ساز بالالایکایی که به او ارث رسیده در دامان خانواده ای دیگر بزرگ می شود و به پزشکی و شاعری میپردازد و سالهایی از عمرش را به سختی در خدمت ارتش های مختلف می گذراند و در این میان دچار دو عشق مختلف قرار می گیرد. یکی “تونیا” همسرش (جرالدین چاپلین) و دیگری “لارا” (ژولی کریستی) که دومی با وجود ممنوعه بودن مقدس تر تصویر شده است.
عناصری که تحمل 3 ساعت فیلم را آسان می کنند
عشق و زندگی؛ فقر و آوارگی؛ شستشوی مغزی؛ جنگ؛ آرمان؛ فقدان؛ دوری و اسارت عناصر اصلی فیلم را تشکیل می دهند و در این بین یک تکامل خاص که هم شخصیت اصلی دچارش می شود و هم بیننده.
همین عناصر هستند که حدود سه ساعت زمان فیلم را لطیف، زیبا و دوست داشتنی و پرکشش می کند و پایان بندی فیلم نیز با همین بالالایکا به انجام میر سد.(سازی بومی که موریس ژار بزرگ جهت روسی کردن فضای فیلم از آن بهره فراوان برد .)
زمان حال: بیننده و یوگاف جز خود تونیا متوجه قطعی می شوند که تونیا فرزند دکتر ژیواگوی از دنیا رفته است و یکی از نشانه های مهمش این است که ساز بالالایکا خوب می نوازد.
یوگاف: تو بالالایکا بلدی بزنی؟
نامزد تونیا: اون یه هنرمنده. خیلی خوب هم بلده
یوگاف: کی بهش یاد داده ؟
نامزد: کسی بهش یاد نداده
یوگاف: پس ارثیه.