سینماروزان: مراسم اختتامیه چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور مسئولین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیران استان فارس، سازمان سینمایی، هنرمندان و مهمانان خارجی در مجموعه سینمایی پردیس هنر شهر آفتاب آغاز شد.
این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید، پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. پس از پخش کلیپی مربوط به فیلمهای حاضر در بخشهای مختلف، فرزاد حسنی مجری مراسم ضمن عرض خیر مقدم به مهمانان حاضر در مراسم، گفت: این جشنواره با حضور هنرمندانی از سراسر دنیا، جهانی بودن را معنا کرد. سالها فکر میکردیم در شمایل جهانی شدن جشنواره، این رویداد باید در کدام نقطه برگزار شود که ذات شعر دوستی ایرانیان در آن معنا پیدا کند. تا اینکه سرانجام این رویداد در شهر شیراز برگزار شد. در شکل گیری این رویداد، کاری بسیار بزرگ از سوی وزیر محترم ارشاد، ریاست سازمان سینمایی و دبیر جشنواره اتفاق افتاد. مهمانانی از سراسر جهان در شهر شیراز حضور پیدا کردهاند و با مردم ساده و بیپیرایه ایران آشنا شدند. درود بر ایران و ایرانی.
روایت جشنواره از قول دبیر
مراسم با سخنان روحالله حسینی دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه یافت. او در سخنانی گفت: من چند دقیقهای فرصت دارم تا به عنوان دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر گزارشی از برگزاری این رویداد تقدیم کنم قاعدتا باید در این گزارش از تعداد مهمانان تعداد فیلمها تعداد روزها، تعداد همکاران، تعداد مخاطبان و تماشاگران، تعداد داورها و شوراها حرف بزنم خلاصه اینکه عدد و رقم بگویم تا لابد شما باور کنید که عجب عظمتی داشت عجب شکوهی داشت این جشنواره احسنت به حسینی و فریدزاده، احسنت به استاندار فارس و شهردار شیراز و اعوان و انصار ایشان اما، خانمها، آقایان هنرمندان ارجمند همکاران گرامی، مقامات و سفرای محترم حاضر در مجلس اجازه بدهید من از چنین گزارشی بگذرم و در عوض از احساسی بگویم که در این چند روز و همین حالا از این جشنواره داشتهام. مگر نه اینکه سر و کار هنر با حس است؟ چه بسا فیلمسازان و شاعرانی که دهها فیلم ساختهاند یا صدها شعر گفتهاند و یک نفر هم از اثر و آثار آنان یادی نمیکند و چه بسیار هنرمندانی که با چند اثر محدود ماندگار شدهاند پس عدد خیلی مهم نیست آنچه مهم است احساسی است که داریم وقتی فیلمی تمام میشود شعری خوانده میشود یا رویدادی به پایان میرسد و من امروز احساس خوبی دارم.
او ادامه داد: حس میکنم گر چه زمان کمی داشتم در عوض همراهانی داشتم که خالصانه و صمیمانه همراهم بودند. فیلمهایی داشتم که اگرچه پرطمطراق و پر زرق و برق نبودند اما با دیدنشان احساس خوب بودن و زندگی کردن جان میگرفت دورانی داشتم که همه بر لب خنده داشتند مهمانانی داشتم که به وقت دیدن هم، رو به سوی همدیگر آغوش میگشودند شهری داشتم که سخاوتمندانه ما را پذیرفته بود و میدیدم که مردمانش چقدر گرمند چقدر زندهاند و تاریخش را میدیدم که هزارهها میگذشت و در لابلای برگهای پاییزیاش میتپید و چقدر خوبند شیرازیها و چقدر خوبند ایرانیها و چقدر خوب است هنر و چقدر خوب است سینما! و حالا با خیالی آسوده برمیگردم به پایتخت و به این فکر میکنم که اگر هنر نبود، که اگر سینما نبود، چگونه میشد در سه ماه فقط سه ماه این گونه جمع شد گرد هم اینگونه خندید و اینگونه دید؟ لحظههای خوشی را برای شما آرزو میکنم.
مجری مراسم با اشاره به تاثیرگذاری علی نصیریان در فرهنگ و سینما از حاضران خواست این پیشکسوت بازیگری را تشویق کنند.
در ادامه با حضور همایون اسعدیان، مهدی آشنا و روحالله حسینی از آلفرد یعقوبزاده عکاس برجسته حوزه جنگ قدردانی شد.
یعقوب زاده گفت: خوشحالم بین شما هستم و از تمام مردم ایران برای این تقدیر به ویژه از روحالله حسینی، مهدی آشنا و برگزار کنندگان جشنواره تشکر میکنم.در این مراسم فرزاد حسنی برای رضا امیرخانی نویسنده آرزوی بهبودی کرد.
معرفی برگزیدگان بخش عکس و ویدیو
سپس با حضور آلفرد یعقوبزاده، بهروز شعیبی و مجید سعیدی برگزیدگان بخش عکس و ویدیو معرفی شدند.
در ادامه مراسم جایزه بخش عکس اهدا شد. دیپلم افتخار بهترین اثر بخش فیلمهای ۶۰ ثانیهای به علی توسلی اهدا شد.
سیمرغ بهترین عکس به سبحان فرجون اهدا شد.
در ادامه فیلم برگزیده ۶۰ ثانیهای بخش عکس و ویدیو برای مخاطبان به نمایش درآمد.
پس از پخش ویدیویی از نمادهای شیراز و اجرای قطعاتی توسط محمد معتمدی خواننده کشورمان، حسینعلی امیری استاندار روی صحنه آمد و گفت: از مهمانان گرانقدر، آقای صالحی وزیر، آقای اورنگ وزیر پاکستان، مقامات و عزیزانی که از کشورهای دیگر به این آئین آمدهاند، هنرمندان، معاونان فرهنگ از کشورهای دیگر دنیا، دیپلماتهای عزیز تشکر میکنم که تشریف آوردید، به شما خوشآمد میگویم برای من به عنوان استاندار افتخار بزرگی است که شیراز در بزرگترین رویداد سینمایی ایران میزبان شما بود، شهری که نامش در ذهن جهانیان با تمدن هنر و معنویت گره خورده و دروازهای برای شناخت عمیقتر ایران اسلامی بر روی دنیا گشوده است شیراز با حکمت سعدی، عرفان حافظ و فلسفه ملاصدرا مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و کانون اندیشه و خردورزی بوده است. همزمان سدههاست به واسطه آرمیدن شمار زیادی از نوادگان پیامبر اسلام در این خاک به پناهگاهی برای جویندگان حقیقت مبدل شده است. خانمها و آقایان، سینمای ایران بدون پیوند عمیق با شعر تعریف شدنی نیست از همین رو سینمای شاعرانه در این دوره از جشنواره جایگاهی کلیدی داشت و در شهری برگزار شد که شعر نه تنها میراث که جلوهای از زیست مردمانشان است. شهری که تصویر و روایت همچون شعر و حکما از سرچشمهای واحد نیرو میگیرد. بر خود لازم میدانم از ابتکار دبیرخانه جشنواره برای بخش زیتون شکسته به طور ویژه قدردانی کنم این بخش ندای پایداری انسان را در جهان پر آشوب امروز بازتاب داد.
او ادامه داد: مقاومت برای برقراری صلح یک اراده تمدنی است که هنر بیش از هر زبان دیگری توان روایت آن را دارد. خانمها و آقایان میزبانی باشکوه چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز نشان داد که این شهر نه تنها پایتخت فرهنگ و ادب بلکه پایگاه امن و مطمئنی برای میزبانی رویدادهای جهانی در خارج از پایتخت ایران اسلامی است. این موفقیت محصول دیپلماسی فرهنگی و روح مردم است ما باور داریم که فارس میتواند محور گفتگوهای صلح باشد و با اتکا و فرهنگ پارادایمی نوین در عرصههای فرهنگی در سطح منطقه و جهان پایهگذاری کند از سوی دیگر میزبانی ایران و شیراز از یک رویداد بینالمللی به روشنی نشان داد نمیشود ملتی با ریشههای عمیق را از گفتگو بازداشت و نه فرهنگهایی باشکوه را در انزوا نشاند. هنرمندان و مهمانان امیدوارم میزبانی شیراز از شما تجربهای خاطرهانگیز از معنا، همدلی و هنر و آشنایی با فرهنگ شهری رقم زده باشد که جهان را به صلح و آزادی و کرامت انسانی فرا میخواند. بر خود لازم میدانم ضمن قدردانی از وزیر فرهنگ، رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره و همه همکارانم در استانداری فارس به ویژه آقای رضایی معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی، رییس حوزه شهردار، رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان، مدیران کل فرهنگی به ویژه مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و همه عزیزانی که در دبیرخانه زحمت کشیدند، همه کسانی که در پشت صحنه آنها را نمیبینیم اما در تدارک این رویداد زحمت کشیدند، اعضای شورای تامین و تکتک مردم نجیب فارس و شهر شیراز که میزبانی شایسته برای هنرمندان و مهمانان جشنواره بودند تشکر کنم.
معرفی نخستین برگزیدگان بخش رقابتی جشنواره
در ادامه برگزیدگان بخش زیتون شکسته معرفی شد، دیپلم افتخار این بخش به «از زمین صفر» به تهیهکنندگی رشید مشهراوی محصول فلسطین، قطر، سوییس و دانمارک اهدا شد.
سیمرغ بهترین فیلم به «آنچه از تو مانده است» به کارگردانی شیرین دعبیس، تولید مشترک آلمان، قبرس، فلسطین، اردن، یونان، قطر و عربستان سعودی اهدا شد.
رشید مشهراوی در پیامی تصویری که ارسال کرده بود، بیان کرد: من از فلسطین هستم، موسس و ناظر هنری آموزشگاهی در فلسطین خوشحالم که این فیلم در یکی از مهمترین بخشهای جشنواره انتخاب شده است. از داوران تشکر میکنم که این فیلم را مستحق دریافت جایزه دانستند این جایزه ساکنان غزه را تشویق میکند فیلم بسازند و به این باور میرسند که سینما میتواند برای آنها نجاتدهنده باشد روزهای خوبی را برای همه آرزو میکنم.
تقدیر از رضا میرکریمی
پس از پخش ویدیویی از رضا میرکریمی، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود کلاری فیلمبردار شناختهشده و کمال تبریزی کارگردان سینمای ایران برای تقدیر از رضا میرکریمی روی صحنه آمدند.
میرکریمی در سخنان کوتاهی گفت: خوشحالی خودم را ابراز میکنم از اینکه جشنواره جهانی فیلم فجر به صورت مستقل برگزار میشود. همچنین خوشحالم که خارج از پایتخت و در مکانی بسیار مناسب در شهر شیراز برگزار میشود. آرزوی خوبی برای آینده این جشنواره دارم بخشی از عمرم را برای این جشنواره گذاشتم و نمیتوانم بیتفاوت باشم. امیدوارم هر سال جشنواره باشکوهتر برگزار شود. این حلقهای غیرسیاسی و فرهنگی با سینمای جهان است که روی بزرگترین مزیت ما یعنی سینما استوار شده است. سینما بهترین دستاورد ما پس از انقلاب است. سینمای ما در منطقه سرآمد است و در جهان حرفها برای گفتن دارد.
وزیر فرهنگ از سینما و اهمیت تعامل فرهنگی گفت
در ادامه مراسم سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ روی صحنه آمد و گفت: جناب اقای وزیر فرهنگ و میراث ملی جمهوری اسلامی پاکستان، هیئتهای عالی سینمایی ۱۵ کشور، سفرای مقیم ایران و مهمانان گرامی از سراسر ایران و جهان، به ایران سرافراز و شیراز زیبا و خوش آمدید. جشنواره جهانی فیلم فجر فرصتی است برای یادآوری هنری که سالهاست «دیدن» و «متفاوت دیدن» را آموخته است؛ هنری که به ما جرأت تخیل میدهد، روایت را در قاب معنا مینشاند و میان تاریکی سالن و روشنی پرده، تجربهای مشترک میآفریند. سینما بیش از آنکه صنعتی بزرگ باشد، لحظهای انسانی است؛ لحظهای که حقیقت، رؤیا و نگاه آدمی را در کنار هم مینشاند و راهی تازه برای فهم خود و دیگری میگشاید و سینمای شاعرانه ایران دریچهای به این منظرههاست.
او گفت: خانمها و آقایان، نیک میدانید که ملت ما، همدرد با مردم مظلوم فلسطین و غزه شد و چند ماه قبل، روزهای دشوار جنگ را تجربه کرد. در جنگ ۱۲روزهای که رژیم کودککش صهیونیستی به راه انداخت، فرزندان رشید این سرزمین جانشان را در راه دفاع از امنیت و عزت ایران فدا کردند. یاد آنان به ما یادآوری میکند که قداست خاک تنها در خطوط جغرافیا نیست؛ در جانهایی است که برای پاسداشت آن ایستادهاند.
وزیر ارشاد عنوان کرد: در چنین روزگاری، هنر نمیتواند خاموش بماند و سینما میتواند راوی این مقاومت باشد و این زخمها و این رشادتها را نگاه دارد تا حافظه جمعی ایران و جهان روشن و پایدار بماند. سینماگران ایران و جهان، جشنواره جهانی فیلم فجر نشان میدهد که سینما چگونه میتواند فاصلهها را کوتاه کند و گفتوگو میان ملتها را ممکن سازد. حضور فیلمسازان و مهمانانی از کشورهای گوناگون نمایان میکند که جهان امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند روایتهای صادقانه، انسانی و دغدغهمند است.
صالحی توضیح داد: در این مجال، لازم است به عنوان عضوی از دولت جمهوری اسلامی ایران تاکید کنم که ما باور داریم علیرغم اختلافنظرها بایستی باورهای مشترک را نقطه آغازی برای همکاریهای بینالمللی و تولیدات مشترک سینمایی قرار دهیم؛ چرا که تجربههای مشترک چه در خلق اثر و چه در پژوهش و توسعه دروازههایی تازه برای تبادل دانش، فناوری و نگاه هنری میگشایند و سینمای ایران آماده است در این مسیر گامهایی بلندتر و استوارتر بردارد.
او در پایان بیان کرد: در پایان، به همه فیلمسازان، داوران و پژوهشگران حاضر در جشنواره جهانی فیلم فجر درود میفرستم و از میزبانی صمیمانه استاندار محترم و مسئولان و مردم استان فارس سپاسگزارم و قدردان همت و تلاش همکارانم در سازمان سینمایی و دبیرخانه جشنواره جهانی فجر هستم. و همچنین از همکارانم در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کمال تشکر را دارم.
برای سینمای ایران و جهان و همه کسانی که به صلح، عدالت، معنویت، انسانیت، ایمان و به قدرت روایت ایمان دارند، آرزوی روشنایی و توفیق دارم. سپاس از حضور شما. خداوند نگهدار ایران باشد.
اهدای جوایز بخش چشمانداز
پس از پخش ویدیویی از داوران بخش چشمانداز، این داوران روی صحنه آمدند.
سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیأت داوران به فیلم «ریورستون» از سریلانکا، به کارگردانی الیت راتنایک اهدا شد.
در این مراسم اعلام شد سیمرغ بلورین بهترین فیلم بهطور مشترک به دو اثر اهدا میشود و جایزه نقدی میان آنها تقسیم خواهد شد.
سیمرغ اول به «راند ۱۳» از تونس، به کارگردانی محمد علی نهدی و تهیهکنندگی ملیک کوچباتی اهدا شد.
سیمرغ دیگر به «دو روی پاییز» از ایران، استرالیا و کانادا، به کارگردانی روناک طاهر و تهیهکنندگی امیر پروین حسینی رسید.
طاهر پس از دریافت جایزهاش گفت: تشکر میکنم از هیات داوران و کسانی که جشنواره را برگزار کردند. از تهیهکننده تشکر میکنم که در حال حاضر در سفر و در کاناداست. از بازیگران خوب این فیلم آقای دهکردی، خانم برومند، خانم مقدمی تشکر میکنم همچنین از مستانه مهاجر ممنونم. از شیراز و مردم خوبش هم تشکر میکنم.
اهدای جوایز بخش جلوهگاه شرق
در ادامه مراسم داوران بخش جلوهگاه معرفی شدند و روی صحنه آمدند.
سیمرغ بلورین مشارکت و بهترین دستاورد هنری به بهنوش صادقی، کارگردان فیلم «مرد آرام» از ایران، برای موفقیت در هدایت و هماهنگسازی خلاقانه عناصر مختلف فیلم، از بازیگری تا فیلمبرداری و طراحی صحنه و لباس اختصاص پیدا کرد.
صادقی پس از دریافت جایزه گفت: از هیات داوران تشکر میکنم. ممنونم که «مرد آرام» را خوب دیدید. تشکر ویژه از مهدی هاشمی بازیگر این فیلم دارم. او مردی است که نامش با تاریخ سینمای ایران گره خورده است او پشت این فیلم ایستاد چون ایمان داشت باید این قصه گفته شود بدون هیچ شرطی. از مریم پیرکاری که شرایط ساخت را فراهم کردند، از مستانه مهاجر برای همراهی و پخش بینالمللی فیلم، از تیم خوبم تشکر میکنم این فیلم را شما ساختید با قلبتان و بیادعا و با داشتهها و نداشتهها در کنار هم فیلم را ساختیم از مادرم که با دعاهای خود کنار ما ایستاده تشکر میکنم از همسرم که همیشه تکیهگاه من بود تشکر میکنم. فیلمسازی این روزها سخت است و به سختی نفس میکشد، اما تنها چارهاش این است که سینما را زنده نگه داریم. این فیلم یک فیلم خانوادگی است خواهرم و برادرم در ساخت این فیلم مشارکت داشتند پس سیمرغ را به مادرم تقدیم میکنم.
سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیأت داوران تعلق گرفت به فیلم «توافق» از مصر، قطر، آلمان، فرانسه و عربستان سعودی، به کارگردانی محمد رشاد.
سیمرغ بلورین بهترین فیلم اهدا شد به «جایی که درناهای سفید میرقصند» از روسیه، به کارگردانی مایکل لوکاچفسکی و تهیهکنندگی مایکل لوکاچفسکی، سمیون آماناتوف، والریا موتورویوا، داوید گورتسکایا.
در ادامه قطعاتی دیگر توسط محمد معتمدی اجرا شد.
سپس رائد فریدزاده رییس سازمان سینمایی روی صحنه آمد و گفت: خداوند را شاکرم که این دوره از جشنواره با اندکی وقفه در شهر شیراز برگزار شد. از وزیر، استاندار، شهردار، دبیرخانه، همکاران و دوستان خوبم، از آقای خباز و تمامی دوستانی که کمک کردند این ضیافت نور برگزار شود تشکر میکنم. سینما به قول عباس کیارستمی راه سادهای است برای شناخت و فهم یکدیگر. سینما پیوند دارد با هویت و تار و پود ما. بیدلیل نیست که کیارستمی بیاندازه به سعدی عشق میورزید. سینما تصویری خلق میکند که با چشم سر میشود دید شعر هم تصویری خلق میکند که با چشم جان میشود دید. سعدی یکی از بزرگترین شاعران تصویری است.
اعطای جوایز بخش مسابقه بینالملل
در ادامه مراسم داوران بخش بینالملل روی سن حاضر شدند.
در این بخش سیمرغ بهترین فیلم به «درس آموختهها» به کارگردانی بالینت سیملر از مجارستان اهدا شد.
سیمرغ بهترین کارگردانی به «مارس تا مه» به کارگردانی مارتین پاول رپکا از چک اهدا شد.
سیمرغ بهترین فیلمنامه به «به من نگاه کن» النا کیسلوا و آندری کونچالوفسکی و به کارگردانی ولادیمیر گراماتیکوف از روسیه اهدا شد.
سیمرغ بهترین مشارکت هنری (دستاورد هنری) به احمد مالک بازیگر «بوی پدرم» تعلق گرفت.
سیمرغ جایزه ویژه هیات داوران به «بازگشت رودخانه» به کارگردانی ماساکازو کانکو و محصولی از ژاپن رسید. این جایزه را مایومی فوکوهارا تهیهکننده اثر دریافت کرد.